സാമൂഹികതയുടെ മടങ്ങിവരവ്

സുനിൽ പി ഇളയിടം
മഹാമാരികൾ വന്നതുപോലെ മടങ്ങിപ്പോകില്ല. മഹാമാരികളുടെ ചരിത്രം നമ്മെ പഠിപ്പിക്കുന്ന വലിയ പാഠങ്ങളിലൊന്ന് അതാണ്. ക്രിസ്തുവിനും അഞ്ച് നൂറ്റാണ്ടുമുമ്പ് ഏഥൻസിനെ വിഴുങ്ങിയ മഹാമാരിമുതൽക്കേ ഇത് കാണാനാകും. ഏഥൻസിന്റെ സർവപ്രതാപങ്ങളും അന്ന് നിലംപൊത്തി. നിലനിൽക്കുന്ന ജീവിതക്രമത്തെയും സാമൂഹ്യവ്യവസ്ഥയെയും മഹാമാരികൾ വലിയതോതിൽ മാറ്റിമറിക്കും. പഴയലോകം അതേപടി തുടരുന്നത് അസാധ്യമാക്കും.

ലോകത്തെ ഇന്ന് വലയംചെയ്തിരിക്കുന്ന കോവിഡ്–- 19 എന്ന മഹാമാരിയുടെ കാര്യവും വ്യത്യസ്തമല്ല. രണ്ട് നൂറ്റാണ്ടെങ്കിലുമായി തുടരുന്ന ആധുനിക ലോകവ്യവസ്ഥയെ അത് പ്രതിസന്ധിയിലാഴ്ത്തിയിരിക്കുന്നു. സർവപ്രതാപം നിറഞ്ഞ രാഷ്ട്രങ്ങൾ മൂക്കുകുത്തുന്നു. മുതലാളിത്ത സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ ചരിത്രത്തിലെ വലിയ പ്രതിസന്ധിയെ നേരിടുകയാണ് ഇപ്പോൾ. പുതിയ ലോകക്രമത്തെക്കുറിച്ച് പലരും പ്രവചിക്കാൻ തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. പടിഞ്ഞാറൻ രാജ്യങ്ങളുടെ വീട്ടകങ്ങളിലേക്കുതന്നെ ഈ പ്രതിസന്ധി കടന്നുകയറിയിട്ടുണ്ട്. ഒരുപക്ഷേ, രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധംപോലും ഇത്രയും ആഴത്തിൽ ആ വീട്ടകങ്ങളിൽ എത്തിയിട്ടുണ്ടാകില്ല. ഇതിനെയെല്ലാം മുൻനിർത്തി, മാനവനാഗരികത വ്യവസ്ഥാപരമായ ഒരു പരിവർത്തനത്തിലേക്ക് നീങ്ങുകയാണോ എന്ന ചോദ്യം വ്യാപകമായി ഉന്നയിക്കപ്പെടാൻ തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.

സാമൂഹ്യ അകലം പാലിക്കുക എന്നതാണ് ലോകത്തിന്റെ പുതിയ മുദ്രാവാക്യം. കോവിഡ്–- 19ന്റെ വ്യാപനത്തെ പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള ഏറ്റവും സമർഥവും ഫലപ്രദവുമായ മാർഗമായി അത് മാറിക്കഴിഞ്ഞു. അടച്ചിടലുകളുടെ കാലം കഴിഞ്ഞാലും ദീർഘകാലത്തേക്ക് സാമൂഹ്യ അകലം എന്നത് ലോകത്തിന്റെ ജീവിതശീലങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനമായി തുടരും എന്നത് ഉറപ്പാണ്. വലിയ വലിയ ഒത്തുചേരലുകൾ, സമ്മേളനങ്ങൾ, ഉത്സവങ്ങൾ, പൊതുവെ ഇവയെല്ലാം ഇനിയും പ്രയാസകരമായി തുടരും. സംഘം ചേർന്നുള്ള പ്രവൃത്തികളും ആവിഷ്കാരങ്ങളും അപ്രാപ്യമായി അവശേഷിക്കും. തമ്മിൽ തമ്മിൽ അകലം പാലിക്കാൻ ഓരോ മനുഷ്യനും ശ്രദ്ധാലുവാകുന്ന, അകന്നുനിൽക്കലിൽ ഒരുമ കണ്ടെത്തേണ്ടിവരുന്ന, ഒരു സാഹചര്യം രൂപപ്പെടുകയാണ്. മനുഷ്യവംശത്തിന്റെ ചരിത്രത്തിലെ അസാധാരണ സന്ദർഭങ്ങളിലൊന്നാണത്. ജീവിതത്തിന്റെ ഇതുവരെയുള്ള ക്രമങ്ങളെ അത് എങ്ങനെയൊക്കെ മാറ്റിമറിക്കും എന്ന് വ്യക്തമാകാനിരിക്കുന്നതേയുള്ളൂ. എന്തായാലും പഴയ ലോകക്രമത്തിന് അതേപടി തിരിച്ചുവരാനാകില്ലെന്ന് മിക്കവരും കരുതുന്നുണ്ട്. നാഗരികതാ പരിണാമം (സിവിലൈസേഷണൽ ചെയ്‌ഞ്ച്) എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കാവുന്ന ഒരു പരിവർത്തന സന്ദർഭമാണ് ഇതെന്ന് പലരും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു.

 

ഈ പ്രതിസന്ധി ജീവിതത്തെയും ലോകക്രമത്തെയും എങ്ങനെയെല്ലാം മാറ്റിമറിക്കും എന്നതിനെക്കുറിച്ച് ലോകത്തെ വലിയ ചിന്തകർ പലതരം നിരീക്ഷണങ്ങൾ അവതരിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. സ്ലാവെയ് സീസെക്, നോം ചോംസ്കി, യുവാൽനോവ ഹരാരി, അർജുൻ അപ്പാദുരൈ എന്നിങ്ങനെ ഒട്ടനവധിപേർ കോവിഡ്–- 19ന്റെ സാമൂഹ്യ ഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് ശ്രദ്ധേയമായ നിഗമനങ്ങൾ പലതും മുന്നോട്ടുവച്ചുകഴിഞ്ഞു. കഴിഞ്ഞ രണ്ടു നൂറ്റാണ്ടിലധികമായി പ്രബലമായി തുടരുന്ന മുതലാളിത്തം എന്ന വ്യവസ്ഥയുടെ അഗാധമായ പ്രതിസന്ധിസ്ഥാനങ്ങളിലൊന്നായാണ് സിസെക്കിനെയും ചോംസ്കിയെയും പോലുള്ളവർ ഇതിനെ കാണുന്നത്. പുതിയ തരത്തിലുള്ള ഒരു കമ്യൂണിസത്തിന്റെ, (സാർവദേശീയതയുടെയും ആഗോള സാഹോദര്യത്തിന്റെയും) സന്ദർഭമായി സിസെക് ഇതിനെ വിലയിരുത്തുന്നുണ്ട്. നിയോലിബറലിസം കെട്ടഴിച്ചുവിട്ട മൂലധനഭ്രാന്ത് ആരോഗ്യപരിപാലനത്തെ വിഴുങ്ങിയതിന്റെ ഉത്തമോദാഹരണമായി നോം ചോസ്കി ഇതിനെ കാണുന്നു. മറുഭാഗത്ത്, അമിതാധികാരപരവും അതികേന്ദ്രീകൃതവുമായ ഭരണകൂടങ്ങളിലേക്കും ജീവിതക്രമങ്ങളിലേക്കുമുള്ള വഴിതിരിയലിന്റെ സാധ്യതയാണ് യുവാൽനോവ ഹരാരിയും അർജുൻ അപ്പാദുരൈയും മറ്റും ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയിട്ടുള്ളത്. സാർവദേശീയതയുടെയും ആഗോളസാഹോദര്യത്തിന്റെയും സന്ദർഭമായിരിക്കെത്തന്നെ, അതിനെതിരെ ദേശീയമായ ഉൾവലിയലിന്റെയും അതിർത്തികൾ അടയ്ക്കലിന്റെയും അമിതാധികാരത്തിന്റെയും ഭീഷണമായ മേൽനോട്ടങ്ങളുടെയും (സർവൈലൻസ്‌) ഒക്കെ ലോകത്തിലേക്ക് വർത്തമാനകാലം പരിണമിക്കാമെന്ന സാധ്യതയാണ് അവർ കാണുന്നത്. ഭാവിയുടെ ഗതി പ്രവചനാതീതമാണ്. അക്കാര്യം അംഗീകരിച്ചുകൊണ്ടുതന്നെ ഉറപ്പു പറയാവുന്ന ഒരു കാര്യമുണ്ട്. മനുഷ്യവംശത്തിന്റെയും നാഗരികതയുടെയും ചരിത്രം നിസ്സംശയമായും ഒരു വഴിത്തിരിവിലെത്തിയിരിക്കുന്നു.

ഈ വഴിത്തിരിവിന്റെ സ്വഭാവത്തെക്കുറിച്ച് പറയാവുന്ന ഒരു കാര്യം ‘സാമൂഹികതയുടെ മടങ്ങിവരവ്' എന്ന ആശയമാണ്. ഇത് പുറമേക്ക് കൗതുകകരമായി തോന്നാവുന്ന ഒരു കാര്യമാണ്. ‘സാമൂഹ്യ അകലം പാലിക്കൽ' അടിസ്ഥാന സ്വഭാവമായി മാറിയ ഒരു സന്ദർഭത്തെ മുൻനിർത്തി ‘സാമൂഹികതയുടെ മടങ്ങിവരവ്' എന്ന് എങ്ങനെയാണ് പറയാനാവുക? ‘സാമൂഹ്യ അകലം പാലിക്കൽ' എന്ന ആശയത്തിന് കേരളം നൽകിയ വിശദീകരണം ഇവിടെ കൂടുതൽ സംഗതമാണ്. ‘ശാരീരികമായ അകലം; സാമൂഹികമായ ഒരുമ' എന്നാണ് മുഖ്യമന്ത്രി പിണറായി വിജയൻ ‘സോഷ്യൽ ഡിസ്റ്റൻസിങ്‌' എന്നതിനെ വിശദീകരിച്ചത്. കോവിഡ്–- 19 ഉയർത്തിക്കൊണ്ടുവന്ന ലോകസന്ദർഭത്തിൽ ഇത് വളരെ പ്രാധാന്യമുള്ള ഒന്നാണ്. ഒരർഥത്തിൽ, മുതലാളിത്ത ജീവിതക്രമത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനപരമായ വിമർശനംകൂടിയാണ് ഈ ആശയം.

വ്യക്തി എന്ന അടിസ്ഥാന ഏകകത്തെ മുൻനിർത്തിയാണ് മുതലാളിത്തസമൂഹം വികസിച്ചുവന്നത്. വ്യക്തിയും സമൂഹവും അവിടെ വിപരീതദ്വന്ദങ്ങൾ ആയിരുന്നു. (ഈ സങ്കല്പത്തിന്റെ ഗാഢവിമർശനം എന്ന നിലയിലാണ് മനുഷ്യനെ സാമൂഹ്യബന്ധങ്ങളുടെ സമുച്ചയം (എൻസെംബിൾ ഓഫ്‌ സോഷ്യൽ റിലേഷൻസ്‌) എന്ന് മാർക്സ് വിശദീകരിച്ചത്.) പത്തൊമ്പതും ഇരുപതും നൂറ്റാണ്ടുകളിലൂടെ വളർന്നുവികസിച്ച മുതലാളിത്തലോകം അടിസ്ഥാനപരമായി വ്യക്തിവാദപരമായിരുന്നു. അവിടെ ആരോഗ്യവും രോഗവും വ്യക്തിപരമായ കാര്യങ്ങളാണ്. എന്റെ രോഗം എന്റെ സ്വകാര്യപ്രശ്നവും എന്റെ ആരോഗ്യം എന്റെ വ്യക്തിപരമായ കാര്യവും ആയിരുന്നു. ആരോഗ്യം എന്ന സങ്കല്പത്തെ സ്വകാര്യവ്യക്തി (പ്രൈവറ്റ്‌ ഇൻഡിവിജ്വൽ) എന്ന ആശയവുമായി മുതലാളിത്തം കൂട്ടിക്കലർത്തി. ഈ അടിസ്ഥാനത്തിനു മുകളിലാണ് ആരോഗ്യപരിപാലനത്തിന്റെ ആധുനിക സംവിധാനങ്ങൾ കെട്ടിപ്പൊക്കപ്പെട്ടത്. നവഉദാരവൽക്കരണ കാലമായപ്പോൾ ആരോഗ്യപരിപാലനം സമ്പൂർണമായി മൂലധനത്തിന്റെയും ലാഭത്തിന്റെയും പിടിയിലായി. പണവും സാങ്കേതികവിദ്യയും വ്യക്തിപരതയും കൈകോർത്തുനിൽക്കുന്ന ഒന്നായി അത് മാറി. വ്യക്തികളുടെ ആരോഗ്യപരിപാലനവും പൊതുജനാരോഗ്യവും വഴിപിരിഞ്ഞു.

ആധുനിക കേരളത്തിന്റെ രൂപീകരണവേളമുതൽ ഇവിടെ പ്രബലമായി തുടരുന്ന സാമൂഹികത എന്ന ആശയത്തിന്റെയും അതിന്റെ വിവിധ രൂപത്തിലുള്ള സാക്ഷാൽക്കാരത്തിന്റെയും വിജയംകൂടിയാണത്. കേരളം ആധുനികമായത് സാങ്കേതികവും ഉപകരണപരവുമായ തലങ്ങളിൽ ആധുനികതയെ പുണർന്നതുകൊണ്ടുമാത്രമല്ല. മറിച്ച് ആധുനികമായ അവബോധത്തെക്കൂടി വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ടാണ്.

കോവിഡ്–-19ന്റെ ഒരു സവിശേഷ പ്രാധാന്യം അത് ആരോഗ്യപരിപാലനത്തെ വ്യക്തിപരം എന്നതിൽനിന്ന് സാമൂഹികം എന്നതിലേക്ക് തിരിച്ചുകൊണ്ടുവന്നു എന്നതാണ്. ഒരാളുടെ ആരോഗ്യവും അയാൾക്കുമാത്രമായി സംരക്ഷിക്കാനാകില്ല എന്ന തിരിച്ചറിവ് ഇപ്പോഴുണ്ട്. എന്റെ ആരോഗ്യം സാമൂഹ്യാരോഗ്യത്തിന്റെ ഭാഗമാണെന്ന ബോധ്യം ശക്തമായി തിരിച്ചെത്തിയിട്ടുണ്ട്. അതുപോലെതന്നെ ഒരാളുടെ രോഗാവസ്ഥ അയാളുടെമാത്രം പ്രശ്നമല്ലെന്നും വന്നുകഴിഞ്ഞു. രോഗിക്കും അയാളുടെ കുടുംബത്തിനുംമാത്രം ബാധകമായത് എന്നതിൽനിന്ന് സമൂഹത്തിനാകെ ബാധകമായ ഒന്നാണ് രോഗം എന്നുവന്നിരിക്കുന്നു. ഒരാൾ മറ്റൊരാളുടെ തുടർച്ചയാണ് എന്ന നിലയിൽ മനുഷ്യരുടെ ആരോഗ്യത്തെയും രോഗത്തെയും പരിഗണിക്കേണ്ടിവന്നിരിക്കുന്നു. ഇങ്ങനെ വ്യക്തിപരമായ തലത്തിനപ്പുറം സാമൂഹികമായ തലത്തിൽവച്ച് രോഗത്തെയും ആരോഗ്യത്തെയും മനസ്സിലാക്കാനും കൈകാര്യം ചെയ്യാനും നാം നിർബന്ധിതരായിത്തീർന്നിരിക്കുന്നു എന്നതാണ് കോവിഡ്–-  19 സന്ദർഭം ഉയർത്തിയ ഒരു സമീക്ഷ. ആധുനികലോകത്തിലെ വ്യക്തികേന്ദ്രീകൃതമായ രോഗആരോഗ്യ സങ്കല്പത്തിന്റെയും നിയോലിബറൽ കാലത്തെ ആരോഗ്യവിപണിയുടെയും ഗാഢവിമർശനംകൂടിയാണ് ഇത്.

മഹാമാരിയെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിൽ കേരളം നേടിയ വിജയത്തെ വിലയിരുത്തേണ്ടത് ഈ പശ്ചാത്തലത്തിൽ കൂടിയാണ്. ആധുനിക കേരളത്തിന്റെ രൂപീകരണവേളമുതൽ ഇവിടെ പ്രബലമായി തുടരുന്ന സാമൂഹികത എന്ന ആശയത്തിന്റെയും അതിന്റെ വിവിധ രൂപത്തിലുള്ള സാക്ഷാൽക്കാരത്തിന്റെയും വിജയംകൂടിയാണത്. കേരളം ആധുനികമായത് സാങ്കേതികവും ഉപകരണപരവുമായ തലങ്ങളിൽ ആധുനികതയെ പുണർന്നതുകൊണ്ടുമാത്രമല്ല. മറിച്ച് ആധുനികമായ അവബോധത്തെക്കൂടി വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ടാണ്. നവോത്ഥാനകാലംമുതൽ ആരംഭിച്ച ഒന്നാണത്. ആധുനികമായ ഈ അവബോധത്തിന്റെ കേന്ദ്രം ‘സാമൂഹികത' എന്ന ആശയമായിരുന്നു. വിദ്യാഭ്യാസംമുതൽ ദൈവഭാവനവരെയുള്ള തലങ്ങളിൽ അത് വേരുപിടിച്ചുനിന്നു. കർഷകസമരങ്ങളും ദേശീയപ്രസ്ഥാനവും ഇടതുപക്ഷ രാഷ്ട്രീയവും ഗ്രന്ഥശാലാപ്രസ്ഥാനവും സാക്ഷരതാപ്രസ്ഥാനവും സ്ത്രീശാക്തീകരണവും എല്ലാം ഈ സാമൂഹികതാസങ്കല്പത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഉയർന്നുവന്നവയാണ്. കേരളത്തിലെ അനന്യമായ പൊതുജനാരോഗ്യസംവിധാനത്തിന്റെയും പൊതുവിദ്യാഭ്യാസ സംവിധാനങ്ങളുടെയും അടിസ്ഥാനവും മറ്റൊന്നല്ല.

അവബോധതലത്തിലും സ്ഥാപനസംവിധാനങ്ങളുടെ തലത്തിലും ഒരുപോലെ ബലമുള്ള ഈ സാമൂഹികതയാണ് കോവിഡ്–-19നെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിൽ കേരളത്തെ വിജയിപ്പിച്ചത്. പ്രാഥമിക ആരോഗ്യകേന്ദ്രങ്ങൾ, കുടുംബശ്രീ സംവിധാനം, തദ്ദേശസ്ഥാപനങ്ങൾ, പ്രാദേശിക കൂട്ടായ്മകൾ ഇവയെല്ലാം ചേർന്ന് നടത്തിയ രോഗപ്രതിരോധത്തിന്റെ വിശാലമായ ഒരു ചിത്രം നമുക്ക് മുന്നിലുണ്ട്. സാമൂഹികതയുടെ വലിയ ഒരു വിജയദൃശ്യമാണത്. സമ്പത്തിനെയും സാങ്കേതിക മികവിനെയും മുൻനിർത്തി ലോകത്തെ വൻശക്തികൾ കെട്ടിപ്പടുത്ത എല്ലാ സംവിധാനങ്ങളും കോവിഡിനു മുന്നിൽ പരാജയമടഞ്ഞപ്പോൾ കേരളം അതിൽ നേടിയ വിജയം സാമൂഹികതയുടെ വിജയമാണ്.

നവഉദാരവൽക്കരണം അരങ്ങുവാണ കഴിഞ്ഞ മൂന്ന് പതിറ്റാണ്ടിൽ ഈ സാമൂഹികതയെയും അതുവഴി രൂപപ്പെട്ട പൊതു സംവിധാനങ്ങളെയും തകർക്കാനുള്ള വലിയ ശ്രമങ്ങളാണ് നടന്നത്. കേരളത്തിൽ വലതുപക്ഷ മധ്യവർഗം പൊതുസംവിധാനങ്ങളെ പുച്ഛിക്കുകയും പടിയടച്ച് പുറത്താക്കുകയുംചെയ്തു. വിദ്യാഭ്യാസ–- ആരോഗ്യമേഖലകളെ സ്വകാര്യവൽക്കരിക്കാനുള്ള നാനാതരം ശ്രമങ്ങൾ അരങ്ങേറി. ചെറുതും വലുതുമായ സമരങ്ങളിലൂടെയും ഇടതുപക്ഷ ഭരണകൂട ഇടപെടലുകളിലൂടെയും അതിനെ കഴിയുന്നത്ര പ്രതിരോധിക്കാൻ കഴിഞ്ഞതിന്റെ വിജയംകൂടിയാണ് കോവിഡ് പ്രതിരോധത്തിൽ നാം കൈവരിച്ച നേട്ടത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം. ഈ സന്ദർഭത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ഉള്ളടക്കവും അതുതന്നെയാണ്. വ്യക്തിവാദത്തിനും മൂലധനവാദത്തിനും വിപണിവാദത്തിനും എതിരായ സാമൂഹികതയുടെ രാഷ്ട്രീയവിജയംകൂടിയാണത്. കോവിഡ് പ്രതിരോധത്തിലെ വിജയപതാകയോടൊപ്പം അതിന്റെ ഈ രാഷ്ട്രീയ ഉള്ളടക്കത്തെയും നാം ഉയർത്തിപ്പിടിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

Behind containment in Kerala: robust healthcare system, effective strategies

Shaju Philip
By January 30, the day India — and Kerala — reported its first COVID-19 case, a 23-year-old medical student who had returned from Wuhan, as many as 800 persons with China travel history had already been kept under observation in Kerala.

Kerala, which has to date seen 437 cases, 308 recoveries and two deaths, has consistently stayed ahead of the coronavirus curve, with its 70% recovery rate being the highest in the country. Kerala has so far tested 20,821 samples, also the highest for any state.
What sets its containment strategy apart?

Legacy of public health
Much before Kerala became a separate state in 1956, the region had seen several pathbreaking public health interventions. In 1879, the erstwhile Travancore rulers made a proclamation making vaccination compulsory for public servants, prisoners and students. In 1928, a parasite survey, done in association with the Rockefeller Foundation, led to the control of hookworm and filariasis.

This community health legacy got a further boost as the state’s focus on literacy and women’s education helped it attain near 100% vaccination levels and develop a culture of personal hygiene. The World Health Organization, in a survey held in 12 countries in 2005, found that hand-washing with soap after defecation had a prevalence of 34% in Kerala, the highest among the states/countries surveyed. So when the state began its ‘Break the Chain’ campaign during the COVID-19 outbreak — to promote hand-washing and use of sanitisers — it only served to reiterate some of those best practices.
 

Health infrastructure A critical factor in Kerala’s COVID-19 battle has been its robust healthcare system, considered on a par with those of many developed countries. In June 2019, Kerala topped all states on the NITI Aayog’s annual health index with an overall score of 74.01, more than 2½ times that of the least-performing state, UP (28.61).

Though Kerala has only been investing 5% of its total state plan outlay on healthcare — which is also roughly the national average spending in the sector — its focus on healthcare at the level of Primary Health Centres and Community Health Centres has stood it in good stead. With the management of these centres in the hands of three-tier local bodies, many of these have modern diagnostic facilities and offer tele-medicine services.

The state’s private health sector, once dominated by the Church, has grown rapidly in the last two decades, mainly on the back of investment from NRIs and corporate healthcare groups. At present, Kerala has 142,924 beds in its hospitals, of which the private sector accounts for 93,042.
Focus on the front line

On February 1, the state’s coronavirus control cells laid out guidelines on testing, quarantine, hospital admission and discharge criteria — a living document that is regularly updated.

Until late January, the state did not have any testing facility and throat swabs of suspected cases had to be sent to the National Institute of Virology (NIV), Pune. But by the first week of February, NIV-Alappuzha got sanction to conduct the tests. Over the last two months, Kerala’s COVID-19 testing facilities have grown to 13, ten of those in the government sector.

The state also stepped up its medical facilities, turning defunct hospitals into COVID-19 facilities. So far, 38 government hospitals have been converted into COVID-19 hospitals, and 800 ventilators in public hospitals and 1,578 in the private sector have been identified.
 

Lessons from Nipah While broadly sticking to the protocol set up by the Indian Council of Medical Research (ICMR), Kerala put in place its rigorous surveillance network, one that had been fine-tuned to perfection during the outbreak of the Nipah virus in 2018 and 2019.

Besides tracing contacts of positive cases, Kerala strictly enforced 28 days of home quarantine although the general incubation period of the virus is 14 days.

From early March, the state screened all international passengers. Even if someone managed to skip airport screening, they would have to deal with village committees, who kept the health department informed about fresh arrivals and ensured they remained indoors. In hotspots of Kasaragod and Kannur districts, some village panchayats even launched call centres, connecting those quarantined with the authorities.

Besides, route maps of positive cases, drawn through GPS data, were released to help people self-report if they suspected they might have come in contact with an infected person. Geo-mapping of those under observation enabled better cluster management.

Once flight operations were suspended, the state focused on inter-state road and rail travellers. Those who reached Kerala from other states since March 8 – and their contacts – were asked to isolate themselves. It’s this strategy that helped the state rein in infections from participants of the Tablighi Jamaat event in Delhi. While several other states started acting only when positive cases from among the Tablighis were reported, Kerala had already placed around 217 such persons under observation. Eventually, 20 of them tested positive.
 

Social, political participation Despite the largely bipolar nature of Kerala’s politics, almost the entire state would stay tuned to watch Chief Minister Pinarayi Vijayan address his daily press briefings on the state’s tackling of the situation. While Health Minister Shailaja holds daily meetings with district medical officers, the Chief Minister’s Office coordinates with other departments such as police, revenue, electricity, etc. Every evening, the CM chairs a review meeting attended by, among others, Dr B Ekbal, chairman of the expert committee on COVID-19.

The Kudumbashree Mission, the state’s poverty eradication and women empowerment programme, has been at the frontlines with volunteers pitching in to make masks and launching community kitchens.

സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയുടെ രാഷ്ട്രീയം

ഡോ.പി.ജെ. ജയിംസ്
ബ ജറ്റ് അവതരണവും ധനാഭ്യര്‍ഥനകളും ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള നടപടിക്രമങ്ങളിലൂടെ 1556 കോടി രൂപയുടെ അധികനികുതിഭാരം ജനങ്ങള്‍ക്കുമേല്‍ അടിച്ചേല്‍പിച്ച് മാസങ്ങള്‍ കഴിയുംമുമ്പേ ഏകദേശം 4000 കോടി രൂപവരെ വരാവുന്ന നികുതി-നികുതിയേതരഭാരം ഒറ്റയടിക്ക് ജനങ്ങള്‍ക്കുമേല്‍ കെട്ടിവെക്കാനുള്ള ഉമ്മന്‍ചാണ്ടി സര്‍ക്കാറിന്‍െറ തീരുമാനം സമാനതകളില്ലാത്തതാണ്. യുദ്ധമോ മറ്റോപോലുള്ള അസാധാരണ സന്ദര്‍ഭങ്ങളില്‍മാത്രം ഭരണകൂടങ്ങള്‍ അനുവര്‍ത്തിക്കാന്‍ നിര്‍ബന്ധിതമാകുന്ന ഇത്തരമൊരു നടപടിയിലേക്കു നയിച്ച സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങള്‍ ഒന്നുംതന്നെ ഇതുവരെ ഒൗദ്യോഗികമായി മുന്നോട്ടുവെക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. സംസ്ഥാനത്തെ കോര്‍പറേറ്റ് ഭൂമാഫിയയുടെയും തോട്ടം മുതലാളിമാരുടെയും വിദ്യാഭ്യാസ മാഫിയയുടെയുമെല്ലാം താല്‍പര്യങ്ങള്‍ക്ക് ബജറ്റില്‍ പ്രാമുഖ്യം നല്‍കുന്നതില്‍ വൈദഗ്ധ്യം തെളിയിച്ചിട്ടുള്ള ധനമന്ത്രി മാണി പറയുന്നത് സംസ്ഥാനത്ത് സാമ്പത്തികഞെരുക്കം മാത്രമേയുള്ളൂ, പ്രതിസന്ധിയില്ളെന്നാണ്. നടപ്പുസാമ്പത്തിക വര്‍ഷം പദ്ധതിച്ചെലവ് ഇതുവരെ എട്ടു ശതമാനത്തില്‍ താഴെ മാത്രമായിരിക്കുകയും പദ്ധതിച്ചെലവുതന്നെ 40 ശതമാനം വെട്ടിച്ചുരുക്കാന്‍ ആലോചനനടക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോള്‍, യു.ഡി.എഫ് സര്‍ക്കാര്‍ അധികാരത്തിലേറി മൂന്നുവര്‍ഷങ്ങള്‍ക്കുള്ളില്‍ മാത്രം 5614 കോടിരൂപയുടെ അധികനികുതി ഭാരമാണ് അടിച്ചേല്‍പിച്ചതെന്നുകൂടി തിരിച്ചറിയണം. ട്രഷറി സ്തംഭനം സ്ഥിരം പ്രതിഭാസമാകുക മാത്രമല്ല, ആശുപത്രികളില്‍ ജീവന്‍രക്ഷാമരുന്നുകള്‍ പോയിട്ട് സാധാരണക്കാരെ ബാധിക്കുന്ന ദൈനംദിന രോഗങ്ങള്‍ക്കുള്ള മരുന്നുകള്‍പോലും ലഭ്യമല്ല. മദ്യനിരോധത്തിന്‍െറ പുകമറയിലാണ് വരുമാനനഷ്ടക്കണക്കുകള്‍ അവതരിപ്പിക്കുന്നതെങ്കില്‍, അതു വരുന്നതിനുമുമ്പേ ഖജനാവു കാലിയായിരിക്കുന്നു. എന്നുമാത്രമല്ല, മദ്യത്തില്‍നിന്നും അനുബന്ധ ഉല്‍പന്നങ്ങളില്‍നിന്നും നടപ്പുവര്‍ഷം അധികമായി ലഭിക്കാന്‍പോകുന്നത് ഏകദേശം 1500 കോടിയാണെന്ന് കണക്കുകള്‍ പറയുന്നു. അപ്പോള്‍പിന്നെ എന്താണ് സംഭവിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്?

വിഭവസമാഹരണ തകര്‍ച്ചയും ചോര്‍ച്ചയും
ഇപ്രകാരം യുക്തിസഹമായ അടിയന്തരകാരണമൊന്നും അധികാരകേന്ദ്രങ്ങള്‍ക്ക് ചൂണ്ടിക്കാട്ടാനില്ലാത്ത സ്ഥിതിക്ക് വര്‍ത്തമാന സാമ്പത്തിക നയങ്ങളുടെയും അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സാമ്പത്തിക മാനേജ്മെന്‍റിന്‍െറയും തലത്തില്‍ അന്വേഷണം നടത്താന്‍ നാം ബാധ്യസ്ഥരാണ്. കഴിഞ്ഞ രണ്ടരദശാബ്ദത്തിലേറെയായി ആധിപത്യത്തിലൂടെ നവ ഉദാരീകരണനയങ്ങളും പത്തുവര്‍ഷക്കാലത്തെ യു.പി.എ ഭരണം അടിച്ചേല്‍പിച്ച ‘മന്‍മോഹനോമിക്സും’ ഇപ്പോള്‍ അതിന്‍െറ തീവ്രരൂപമായി രംഗത്തുള്ള ‘മോദിനോമിക്സും’ എല്ലാമായി ബന്ധപ്പെട്ട് കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാനതലങ്ങളില്‍ സ്ഥിരപ്രതിഷ്ഠനേടിയിട്ടുള്ള സാമ്പത്തിക ചലനക്രമങ്ങളുമായി ഇഴുകിച്ചേര്‍ന്നതാണ് പ്രശ്നം. തൊണ്ണൂറുകള്‍വരെയുള്ള നെഹ്റുവിയന്‍ പരിപ്രേക്ഷ്യത്തില്‍ സമ്പദ്ഘടനയിലെ മുന്‍കൈ പ്രവര്‍ത്തകന്‍ (Initiator) ആയിരുന്ന ഭരണകൂടം ഇന്ന് കോര്‍പറേറ്റ് ഊഹമൂലധനത്തിന്‍െറ സഹായി (Facilitator) മാത്രമായി പരിണമിച്ചിരിക്കുന്നു. ഏറ്റവുമൊടുവില്‍, കേന്ദ്ര ആസൂത്രണക്കമീഷനെ പിരിച്ചുവിട്ട് കോര്‍പറേറ്റുകള്‍ക്ക് നയപരമായ മാര്‍ഗദര്‍ശകത്വം നല്‍കാനാകുംവിധം അമേരിക്കന്‍ ‘തിങ്ക് ടാങ്ക്’ (think tank) മാതൃകയില്‍ ഒരു ഉപദേശക സംവിധാനം ആവിഷ്കരിക്കുന്നിടത്തുവരെ കാര്യങ്ങളത്തെിക്കഴിഞ്ഞു. നിയമസഭയെയും അതു പാസാക്കിയ ബജറ്റിനെയും നോക്കുകുത്തിയാക്കി എക്സിക്യൂട്ടിവ് ഓര്‍ഡറുകളിലൂടെ കോര്‍പറേറ്റ്-സമ്പന്നവര്‍ഗസേവ തുടരാമെന്ന ചാണ്ടി-മാണി ദ്വയത്തിന്‍െറ കണക്കുകൂട്ടല്‍ ഈ അഖിലേന്ത്യാപരിപാടിയുടെ കേരളപതിപ്പാണ്.

Area under rice cultivation and annual production of rice

കോര്‍പറേറ്റ് സമ്പത്തു സമാഹരണത്തെ സുഗമമാക്കുംവിധം സര്‍ക്കാറിന്‍െറ വിഭവസമാഹരണം ശിഥിലമാക്കി തകര്‍ക്കുകയെന്നത് കഴിഞ്ഞ നിരവധി വര്‍ഷങ്ങളായി കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാനതലങ്ങളില്‍, രൂപത്തില്‍ വ്യത്യാസമുണ്ടാകാമെങ്കിലും, നടന്നുവരുന്ന ഒരു അനുസ്യൂതപ്രക്രിയയാണ്. ഇതിന്‍െറഭാഗമായി, 2006 മുതല്‍ 2014 വരെയുള്ള കേന്ദ്രബജറ്റ് വ്യക്തമാക്കുന്നതുപ്രകാരം 35 ലക്ഷം കോടി രൂപയിലധികം കോര്‍പറേറ്റ് കുത്തകകള്‍ക്കു നികുതിയിളവുകളായി മാത്രം നല്‍കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സാമ്പത്തിക നയരൂപവത്കരണം കൈപ്പിടിയിലൊതുക്കി കോര്‍പറേറ്റ്-രാഷ്ട്രീയ-ഉദ്യോഗസ്ഥ മേധാവിത്വസഖ്യം നടത്തുന്ന അഴിമതിയിലൂടെയും കുംഭകോണങ്ങളിലൂടെയും അടിച്ചുമാറ്റുന്ന ലക്ഷക്കണക്കിനു കോടി രൂപക്കു പുറമെയാണിത്. നെഹ്റുവിയന്‍ കാലത്ത് ദേശീയ വരുമാനത്തിന്‍െറ അനുപാതമെന്നനിലയില്‍ നികുതി സമാഹരണം 14 ശതമാനംവരെ എത്തിയിരുന്നെങ്കില്‍ ഇന്നത് പത്തു ശതമാനത്തില്‍ താഴെയായിരിക്കുന്നു. തന്നിമിത്തം, സര്‍ക്കാറിന്‍െറ സാമ്പത്തിക പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളും പൊതുചെലവുകളും ക്ഷേമപ്രവര്‍ത്തനങ്ങളുമെല്ലാം ആപേക്ഷികമായി വര്‍ഷംതോറും കുത്തനെ ഇടിഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. മുതലാളിത്ത ചൈനകഴിഞ്ഞാല്‍, ഏഷ്യയില്‍ ഏറ്റവുമധികം ശതകോടീശ്വരന്മാരുള്ള രാജ്യമായി ഇന്ത്യമാറുന്നതും അധ്വാനിക്കുന്ന ബഹുഭൂരിപക്ഷം പാപ്പരീകരിക്കപ്പെടുന്നതും ഈ പ്രവണതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്.

കേരളത്തിന്‍െറ സവിശേഷസാഹചര്യം
ഈ അഖിലേന്ത്യാ സ്ഥിതിവിശേഷത്തിന്‍െറ കൂടുതല്‍ ഗുരുതരമായ ഒരു പരിച്ഛേദമാണ് കേരളത്തിന്‍േറത്. ഉല്‍പാദനമേഖലകള്‍ മുരടിക്കുമ്പോഴും ഇവിടെ ഉയര്‍ന്നുനിന്ന സാമൂഹിക വികസന സൂചികകളായിരുന്നു എണ്‍പതുകള്‍വരെ നീണ്ടുനിന്ന ‘കേരളമോഡല്‍’ എന്ന ആവിഷ്കാരത്തിനു കാരണമായത്. പൊതുവിദ്യാഭ്യാസം, പൊതുജനാരോഗ്യം, പൊതുവിതരണം തുടങ്ങിയ സാമൂഹികസേവനമേഖലകളില്‍ അഖിലേന്ത്യാ ശരാശരിയെക്കാള്‍ കൂടുതല്‍ ഉയര്‍ന്ന സര്‍ക്കാര്‍ ചെലവുകളിലൂടെയായിരുന്നു ഇതു സാധ്യമായത്. എന്നാല്‍, തൊണ്ണൂറുകള്‍ മുതല്‍ ആധിപത്യത്തിലേക്കുവന്ന ആഗോളീകരണത്തോടെ കേരളത്തിലും നവഉദാരീകരണനയങ്ങള്‍ അടിച്ചേല്‍പിക്കപ്പെടുകയും ‘ജനപങ്കാളിത്തം’ എന്ന പുകമറക്കുള്ളില്‍ ഒട്ടുമിക്ക സാമൂഹികസേവനരംഗങ്ങളില്‍നിന്നും സര്‍ക്കാര്‍ ഘട്ടംഘട്ടമായി പിന്‍വാങ്ങുകയും ‘കേരളമോഡല്‍’ കൈയൊഴിയപ്പെടുകയും ചെയ്തു. വിദ്യാഭ്യാസരംഗത്തെ ലോകബാങ്കിന്‍െറ ഡി.പി.ഇ.പിയും കുടിവെള്ള വിതരണരംഗത്തെ ലോകബാങ്കിന്‍െറതന്നെ ജലനിധി പദ്ധതികളും മുതല്‍ സ്റ്റാറ്റ്യൂട്ടറി റേഷനിങ്ങിനെ അട്ടിമറിച്ച ലക്ഷ്യാധിഷ്ഠിത പൊതുവിതരണം (Targeted Public Distribution System-TPDS) വരെ ഇടത്-വലത് മുന്നണികള്‍ നയിച്ച സര്‍ക്കാറുകളിലൂടെ ഇതിന്‍െറ ഭാഗമായി വിദഗ്ധമായി നടപ്പാക്കി. വികസനത്തെ സംബന്ധിച്ച ഉത്തരാധുനിക എന്‍.ജി.ഒ കാഴ്ചപ്പാടുകളിലൂന്നിയ ‘ജനകീയാസൂത്രണം’ ഈ പ്രക്രിയക്ക് പൊതു അന്തരീക്ഷമൊരുക്കി. സമ്പദ്ഘടനയിലെ നിര്‍ണായകമേഖലകള്‍ക്കൊപ്പം വിദ്യാഭ്യാസ ആരോഗ്യാദികളടക്കമുള്ള സാമൂഹികസേവനമേഖലകളുടെ കോര്‍പറേറ്റ്വത്കരണത്തിന് ഈ സന്ദര്‍ഭം ഫലപ്രദമായി ഉപയോഗപ്പെടുത്തി. സമസ്ത മേഖലകളും കോര്‍പറേറ്റ് ഊഹമൂലധനത്തിന്‍െറ പിടിയിലായതോടെ, മാഫിയകളും എല്ലായിനത്തിലുംപെട്ട പ്രതിലോമശക്തികളും രാഷ്ട്രീയമണ്ഡലത്തെ നിയന്ത്രിക്കുകയും ഭരണസിരാകേന്ദ്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് അഴിമതിയും റാക്കറ്റുകളും മാഫിയവത്കരണവും സ്ഥിരപ്രതിഷ്ഠ നേടുകയും ചെയ്തു. സംസ്ഥാന ഖജനാവിലേക്ക് ആയിരക്കണക്കിന് കോടി രൂപ വന്നുചേരാവുന്ന സമ്പദ്ഘടനയുടെ നിര്‍ണായകമേഖലകള്‍ കൈയടക്കിയിട്ടുള്ള റിയല്‍ എസ്റ്റേറ്റ്-ഭൂമാഫിയകളും സ്വര്‍ണക്കടത്തുകാരും ക്വാറിമാഫിയകളും ഊഹക്കച്ചവടക്കാരും വന്‍തോട്ടമുടമകളും മദ്യമാഫിയകളും മറ്റും ഭരണത്തില്‍ പിടിമുറുക്കിയതോടെ സംസ്ഥാനസര്‍ക്കാറിന്‍െറ വിഭവസമാഹരണം അപ്പാടെ താറുമാറായി. നവഉദാരീകരണകാലത്ത് ഭരണഘടനയില്‍ പറയുന്ന സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ വിഭവസമാഹരണസാധ്യതകള്‍പോലും കേന്ദ്രനയങ്ങളാല്‍ ഇല്ലാതാകുകയും കേന്ദ്രനികുതിവിഹിതം ഏതാണ്ട് പകുതിയായി കുറയുകയും ചെയ്തതോടൊപ്പം ഇപ്രകാരം സംസ്ഥാനത്തിന്‍െറ തനതു വിഭവസമാഹരണ സാധ്യതകള്‍കൂടി ഇല്ലാതായതോടെ, സര്‍ക്കാര്‍ ചെലവുകള്‍ ആപേക്ഷികമായി കുറഞ്ഞുവന്നിട്ടും ഖജനാവു കാലിയാകുന്ന സ്ഥിതി സംജാതമായി. കെടുകാര്യസ്ഥതയും ധൂര്‍ത്തും സ്വജനപക്ഷപാതവും കോടതിയടക്കമുള്ള ഭരണസംവിധാനത്തെ ഉപയോഗിച്ച് വമ്പന്മാരും സാമ്പത്തിക തട്ടിപ്പുകാരും നേടിയെടുത്ത ആയിരക്കണക്കിനു കോടിരൂപയുടെ ‘സ്റ്റേ’കളുമെല്ലാം സ്ഥിതി കൂടുതല്‍ വഷളാക്കി. നവഉദാരീകരണം ആരംഭിച്ചതുമുതല്‍ ശക്തിപ്പെട്ട കേരളത്തിന്‍െറ റവന്യൂകമ്മി അനുദിനം വളരുകയും ജീവനക്കാരുടെ ശമ്പളവും പെന്‍ഷനും കടത്തിന്‍െറ പലിശയും അടക്കമുള്ള നിത്യദാനചെലവുകള്‍ക്കുപോലും കടത്തെ ആശ്രയിക്കേണ്ടിവരുകയും ചെയ്തതുനിമിത്തം ഒന്നര ദശാബ്ദത്തിന് മുമ്പ് ഏകദേശം 20,000 കോടി രൂപയായിരുന്ന സംസ്ഥാന കടം ഇന്ന് ഏകദേശം 1,20,000 കോടി രൂപയോളമായി വളര്‍ന്നിരിക്കുന്നു. ആളോഹരി കടബാധ്യതയാകട്ടെ, ഇന്ത്യന്‍ സംസ്ഥാനങ്ങളില്‍ ഏറ്റവുമുയര്‍ന്ന് 25,000 രൂപയായിരിക്കുന്നു.

വിഭവസമാഹരണ സാധ്യതകള്‍
സമ്പത്തുല്‍പാദനമേഖലകള്‍ മുരടിക്കുമ്പോഴും (ഉദാഹരണത്തിന് കൃഷിയുടെ വിഹിതം സംസ്ഥാനത്തിന്‍െറ മൊത്തം ആഭ്യന്തരോല്‍പാദന-SDP-ത്തിന്‍െറ പത്തു ശതമാനമായി ചുരുങ്ങിയിരിക്കുന്നു) ഉപഭോഗ-ഊഹമേഖലകള്‍ ഇന്ത്യയിലേറ്റവും ഉയര്‍ന്നുനില്‍ക്കുന്ന സംസ്ഥാനംകൂടിയാണ് കേരളം. കൃഷിയും വ്യവസായവും അനുബന്ധസാമ്പത്തിക പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളുമടക്കം ഉല്‍പാദനപരമെന്ന് സാമ്പത്തികശാസ്ത്രപരമായി നിര്‍വചിക്കാവുന്നത് സംസ്ഥാനവരുമാനത്തിന്‍െറ 35 ശതമാനത്തോളം മാത്രമാണ്. കച്ചവട-വ്യാപാരാദികളും സ്വര്‍ണക്കച്ചവടവും മദ്യവും റിയല്‍ എസ്റ്റേറ്റ് ഇടപാടുകളും ഊഹപ്രവര്‍ത്തനങ്ങളും പണമിടപാടുകളുമെല്ലാം നിര്‍ണായകമായിട്ടുള്ള സേവനമേഖലയാണ് സമ്പദ്ഘടനയുടെ 65 ശതമാനത്തെ പേറുന്നത്. ദലിതരും ആദിവാസികളും പാര്‍ശ്വവത്കൃതരും പരമ്പരാഗത തൊഴില്‍ ചെയ്യുന്നവരും അധ്വാനിക്കുന്ന മറ്റു വിഭാഗങ്ങളും ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്ന സാധാരണക്കാരുടെ ഉപഭോഗനിലവാരം വളരെ താഴെയാണെങ്കിലും മധ്യവര്‍ഗ-ഉപരി വര്‍ഗവിഭാഗങ്ങളുടെ കെട്ടിടനിര്‍മാണവും ആഭരണഭ്രമവും ആഡംബരാഭിമുഖ്യവും എല്ലാമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉപഭോഗച്ചെലവുകള്‍ വളരെ ഉയര്‍ന്നുനില്‍ക്കുകയാല്‍ പ്രതിശീര്‍ഷ ഉപഭോഗം ഇന്ത്യയിലേറ്റവും ഉയര്‍ന്ന സംസ്ഥാനംകൂടിയാണ് കേരളം. എന്നാല്‍, സാധാരണ ജനങ്ങള്‍ ഉപ്പുതൊട്ട് കര്‍പ്പൂരംവരെ 12 ശതമാനത്തോളം നികുതിയടക്കം ഉയര്‍ന്ന വിലനല്‍കി സംസ്ഥാന ഖജനാവിലേക്കു സംഭാവനചെയ്യുമ്പോള്‍ നികുതി വെട്ടിപ്പിന്‍െറ ഒരു ചെറിയഭാഗം സമ്പന്ന ഉപഭോക്താക്കളുമായി പങ്കുവെച്ച് സംസ്ഥാന ഖജനാവിനെ കാലിയാക്കുന്ന ഏര്‍പ്പാടിലാണ് കള്ളപ്പണക്കാരും ഊഹക്കച്ചവടക്കാരുമെല്ലാം. തന്നിമിത്തം കേരളത്തിന്‍െറ ഉയര്‍ന്ന പൊതു ഉപഭോഗനിലവാരവുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നതരത്തില്‍ വില്‍പനനികുതി സമാഹരണം സംസ്ഥാനത്തു നടക്കുന്നില്ല. സര്‍ക്കാര്‍ സമാഹരിക്കുന്ന റവന്യൂവരുമാനത്തിന്‍െറ നല്ളൊരുഭാഗം പലിശയിലൂടെ സ്വായത്തമാക്കുന്ന സമ്പന്നവര്‍ഗം (വിദേശ കേന്ദ്രങ്ങള്‍ വേറെ)തന്നെ നികുതിവെട്ടിപ്പിന്‍െറ ഗുണഭോക്താക്കളാണെന്നുകാണാം. ഈ വിഭാഗത്തെ നികുതിവലയില്‍ കൊണ്ടുവരാനും അതിനുപിന്നിലെ കോര്‍പറേറ്റ് മാഫിയശക്തികളെ സാമൂഹികനിയന്ത്രണത്തിനു വിധേയമാക്കാനും കഴിഞ്ഞാല്‍ മാത്രമേ കേരളത്തിന്‍െറ തനതു വിഭവസമാഹരണസാധ്യതകള്‍ വിജയിക്കൂ. എന്നാല്‍, ഇവരുടെ കങ്കാണിമാരായിട്ടുള്ള മാറി മാറി ഭരിച്ച വലത്-ഇടതുമുന്നണി ഭരണങ്ങള്‍ക്ക് ഈ കടമ ഏറ്റെടുക്കാനാവില്ല.
കേരളത്തെ സസൂക്ഷ്മം നിരീക്ഷിക്കുന്ന ആര്‍ക്കും ബോധ്യമുള്ള ചില ഉദാഹരണങ്ങള്‍മാത്രമാണ് ഇവിടെ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. സ്വര്‍ണക്കള്ളക്കടത്തിന്‍െറയും കച്ചവടത്തിന്‍െറയും അന്താരാഷ്ട്രശൃംഖലയില്‍പെട്ട പ്രദേശമാണ് കേരളം. ഈ രംഗത്തെ പരമ്പരാഗത തൊഴിലുകളില്‍ ഏര്‍പ്പെട്ടിരുന്നവരൊക്കെ മുമ്പേ പാപ്പരീകരിക്കപ്പെട്ടുകഴിഞ്ഞു. സ്വര്‍ണക്കള്ളക്കടത്തിന്‍െറ കാര്യം മാറ്റിവെച്ചാല്‍പോലും കുറഞ്ഞത് 30,000 കോടി രൂപയുടെ സ്വര്‍ണക്കച്ചവടം പ്രതിവര്‍ഷം കേരളത്തില്‍ നടക്കുന്നുണ്ടെന്നു കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. നിലവിലുള്ള തുച്ഛമായ നികുതികള്‍പ്രകാരം ഫലപ്രദമായ സമാഹരണം നടന്നാല്‍ കുറഞ്ഞത് 2000 കോടിരൂപയെങ്കിലും ഈ രംഗത്തുനിന്നു പിരിക്കാമെന്നിരിക്കെ, ഇപ്പോള്‍ പിരിക്കുന്നത് കേവലം 200 കോടി രൂപ മാത്രമാണ്. 25 ലക്ഷത്തോളം വരുന്ന അന്യസംസ്ഥാനതൊഴിലാളികളില്‍ സിംഹഭാഗത്തിനും പണികൊടുക്കുന്ന കേരളത്തിലെ പ്രധാന സാമ്പത്തിക പ്രവര്‍ത്തനമാണ് കെട്ടിടനിര്‍മാണം. കരിങ്കല്ലിന്‍െറയും മണലിന്‍െറയും എം-സാന്‍ഡിന്‍െറയുമെല്ലാം വിലകള്‍ വാണംവിട്ടപോലെ കുതിച്ചുയര്‍ന്നുകഴിഞ്ഞു. കെട്ടിടത്തിനും മറ്റു നിര്‍മാണപ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്കുമാവശ്യമായ ഈ അടിസ്ഥാനഘടകങ്ങള്‍ ഉല്‍പാദിപ്പിക്കുന്ന എണ്ണമറ്റ ക്വാറികളാണ് കേരളത്തിലുള്ളത്. 8000ത്തോളമുണ്ടെന്നാണ് ഏകദേശ കണക്ക്. 1700ഓളംവരുന്ന പ്രധാന ക്വാറികളില്‍ പത്തുശതമാനം മാത്രമാണ് നിയമപരമായ ലൈസന്‍സോടെ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നതെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഇവയുടെ ഉല്‍പന്നങ്ങള്‍പോലും കൃത്യമായ കണക്കെടുപ്പിന് വിധേയമല്ല. ക്വാറിമാഫിയക്കെതിരെ സമരംചെയ്യുന്ന ജനകീയപ്രവര്‍ത്തകരുടെ അഭിപ്രായത്തില്‍ നിലവിലെ അവസ്ഥയില്‍ അഞ്ചുവര്‍ഷംകൊണ്ട് ഏകദേശം 50,000-60,000 കോടി രൂപയുടെ നികുതി ഈ രംഗത്തുനിന്ന് സര്‍ക്കാറിന് സമാഹരിക്കാന്‍ മനസ്സുവെച്ചാല്‍ കഴിയുമെന്നാണ്. ഭരണവര്‍ഗമുന്നണികളും ക്വാറി മാഫിയയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം ഈ സാധ്യത ഇല്ലാതാക്കിയിരിക്കുന്നു. ടാറ്റയും ഹാരിസണും മറ്റുംപോലുള്ള കോര്‍പറേറ്റ് ഭൂമാഫിയകള്‍ പാട്ടത്തിനെന്ന പേരില്‍ കൈവശംവെച്ചിട്ടുള്ള ലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കര്‍ പൊതുഭൂമിയില്‍നിന്ന് തുച്ഛനിരക്കിലാണെങ്കില്‍കൂടി പിരിച്ചെടുക്കാനുള്ള തുക സമാഹരിക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞാല്‍ അത് പതിനായിരം കോടിയില്‍പരമായിരിക്കും. സര്‍ക്കാറും കോടതിയടക്കമുള്ള ഭരണസംവിധാനത്തിന്‍െറയും ഇടത്-വലത് രാഷ്ട്രീയ-ഉദ്യോഗസ്ഥ സംഘത്തിന്‍െറയും പിന്‍ബലത്തില്‍ ജനങ്ങളുടെ ഭൂമി നിയമവിരുദ്ധമായി കൈവശപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള ഹാരിസണ്‍പോലുള്ള കോര്‍പറേറ്റുകള്‍ ലക്ഷക്കണക്കിനു കോടി രൂപ വിദേശത്തേക്കു കടത്തുന്നുവെന്ന റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ പുറത്തുവന്നിരിക്കെ, സര്‍ക്കാറിന് പിരിഞ്ഞുകിട്ടേണ്ട പാട്ടക്കുടിശ്ശികപോലും അധികാരകേന്ദ്രങ്ങള്‍ക്കു വേണ്ടാത്തത് നിരവധിതവണ ഉന്നയിക്കപ്പെട്ട വിഷയമാണ്.
ഏറെ ദുരൂഹമായിട്ടുള്ളത് സര്‍ക്കാറിന്‍െറ ഏറ്റവും വലിയ നികുതിസ്രോതസ്സായ വില്‍പനനികുതിസമാഹരണത്തില്‍ ചാണ്ടി-മാണി ദ്വയം കാട്ടുന്ന അലംഭാവമാണ്. പ്രത്യേകിച്ചും ലോകബാങ്ക് ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള സാമ്രാജ്യത്വകേന്ദ്രങ്ങള്‍ നിര്‍ദേശിച്ച വാറ്റ് (നികുതിഭാരം ജനങ്ങളുടെ ചുമലില്‍ ഉറപ്പിക്കുന്നതിനൊപ്പം നികുതിവെട്ടിപ്പ് ഒഴിവാക്കുമെന്നായിരുന്നു ‘വാറ്റി’ന്‍െറ വക്താക്കള്‍ അവകാശപ്പെട്ടിരുന്നത്) വരുന്നതോടെ നികുതിസമാഹരണം കാര്യക്ഷമമാകുമെന്നും കേരളം കമ്മിരഹിത സംസ്ഥാനമാകുമെന്നുമായിരുന്നു ആസ്ഥാന സാമ്പത്തികവിദഗ്ധര്‍ വീമ്പിളക്കിയിരുന്നത്. എന്നാല്‍, ലഭ്യമാകുന്ന വിവരങ്ങള്‍പ്രകാരം വാറ്റുനടപ്പാക്കുന്നതിനു മുമ്പുള്ളതിനെക്കാള്‍ ഗുരുതരമാണ് വര്‍ത്തമാനസ്ഥിതി. സംസ്ഥാനത്ത് 20 ലക്ഷത്തോളം ചെറുതും വലുതുമായ വ്യാപാരസ്ഥാപനങ്ങളുള്ളതില്‍ കേവലം പത്തുശതമാനം മാത്രമാണ് രജിസ്റ്റര്‍ ചെയ്യുകയും നികുതിവലയില്‍ വരുകയും ചെയ്തിട്ടുള്ളത്. ഇവയില്‍നിന്ന് വേണ്ടപോലെ നികുതിപിരിവ് നടക്കുന്നില്ല. 2013ലെ സി.എ.ജി റിപ്പോര്‍ട്ടുപ്രകാരം സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാര്‍ പിരിച്ചെടുക്കാനുള്ള റവന്യൂ കുടിശ്ശിക 10,272.91 കോടി രൂപയാണെന്ന് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ഇതടക്കം ഒരു കേസിലുംപെടാതെ (കോടതി സ്റ്റേ പോലുള്ളവ) കിടക്കുന്നതും എളുപ്പത്തില്‍ പിരിച്ചെടുക്കാവുന്നതുമായ 23,000 കോടിരൂപ നിലവിലുണ്ടെന്ന് പലരും ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. ഭക്ഷ്യധാന്യവും പച്ചക്കറിയുമടക്കം കേരളത്തിന്‍െറ ഉപഭോഗവസ്തുക്കളുടെ 80 ശതമാനത്തോളം അന്യസംസ്ഥാനങ്ങളില്‍നിന്നും ബാഹ്യവിപണികളില്‍നിന്നും വരുന്ന സാഹചര്യമുണ്ടായിട്ടുകൂടി ചെക് പോസ്റ്റുകളെല്ലാം കുത്തഴിഞ്ഞനിലയിലാണ്. ചെക്പോസ്റ്റുകളെ ഫലപ്രദമാക്കിയും കാര്യക്ഷമമായ ഒരു നികുതി സംവിധാനത്തിലൂടെയും നികുതി വെട്ടിപ്പ് തടഞ്ഞും സാധാരണക്കാര്‍ക്ക് ദോഷകരമാകാത്തതരത്തിലും വിഭവസമാഹരണം നടത്തി ജനോപകാരപ്രദമായ രീതിയില്‍ അത് വിനിയോഗിക്കുന്നതിനു പകരം സമ്പന്ന-കോര്‍പറേറ്റ് വര്‍ഗതാല്‍പര്യങ്ങളെ സേവിക്കുന്ന, അടിസ്ഥാനനയങ്ങളില്‍ ഒരു വ്യത്യാസവുമില്ലാത്ത കേരളത്തിലെ ഇടത്-വലത് മുന്നണികളും മൂലധനകേന്ദ്രങ്ങളിലെ മേലാളന്മാരും അടിച്ചേല്‍പിക്കുന്ന നയങ്ങളാണ് വര്‍ത്തമാന ദുരവസ്ഥയിലേക്കത്തെിച്ചിരിക്കുന്നത്. പരമ്പരാഗതമായ മാര്‍ഗങ്ങള്‍ക്കുപരി സംസ്ഥാനത്ത് ആഗോളവിപണിയും മൂലധനകേന്ദ്രങ്ങളുമായും ഇഴുകിച്ചേര്‍ന്ന് ശക്തിപ്പെട്ടിട്ടുള്ളതും ആഗോളീകരണ-ഉദാരീകരണ നയങ്ങളുടെ ഭാഗമായി പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതുമായ സാമ്പത്തിക ഇടപാടുകളെയും ഉപരിവര്‍ഗധൂര്‍ത്തിനെയും പരിസ്ഥിതിയുടെമേലുള്ള കടന്നാക്രമണത്തിലും പ്രകൃതിവിഭവക്കൊള്ളയിലും അധിഷ്ഠിതമായ സമ്പത്തുസമാഹരണപ്രക്രിയയെയും നേരിടുന്നതിനൊപ്പം വര്‍ധിതനികുതികളിലൂടെ നിയന്ത്രിച്ചും ഖജനാവിനെ ശക്തിപ്പെടുത്താവുന്നതാണ്. നവ ഉദാരീകരണത്തെയും കോര്‍പറേറ്റ്വത്കരണത്തെയും വികസനമായി കൊണ്ടാടുന്ന ഇന്നത്തെ ഭരണാധികാരികളില്‍നിന്ന് അതു പ്രതീക്ഷിക്കേണ്ടതില്ലല്ളോ.
ഈ കോര്‍പറേറ്റ് പ്രീണനത്തോടൊപ്പം റാക്കറ്റുകളും അഴിമതിയാരോപണങ്ങളുംകൊണ്ട് മലീമസമായ അധികാരം നിലനിര്‍ത്താന്‍ മുഖ്യനും സംഘവും ഭരണസംവിധാനമപ്പാടെ ഉപയോഗിക്കുന്നതും ഭരണത്തെ താങ്ങിനിര്‍ത്തുന്ന മത-ജാതി ശക്തികളുടെ ബ്ളാക്മെയിലിങ്ങിന് വിധേയരാകുന്നതുവഴിയുണ്ടാകുന്ന ബാധ്യതകളും ഖജനാവിനു വമ്പിച്ച ബാധ്യതയാണ് വരുത്തിവെക്കുന്നത്. പ്രതിപക്ഷം കാഴ്ചക്കാരായി മാത്രം നില്‍ക്കുമ്പോള്‍ പൊതുഖജനാവിനു നൂറുകണക്കിനു കോടികള്‍ നഷ്ടമാക്കിയ ടൈറ്റാനിയം കുംഭകോണവും മറ്റും കോടതി ഇടപെടലുകളിലൂടെ ചര്‍ച്ചയാകുന്നതും അതിനെ മറികടക്കാന്‍ ബാര്‍വിഷയത്തെ ഉപയോഗിക്കുന്നതും ഇപ്പോഴത്തെ അധികനികുതി ചുമത്തലുമെല്ലാം ആസൂത്രിതമായ ഒരു അജണ്ടയുടെ ഭാഗമായി ജനശ്രദ്ധ വ്യതിചലിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. അതേസമയം, സ്വാഭാവിക ഭരണനടപടിക്രമങ്ങളുടെ ഭാഗമായി ജനങ്ങള്‍ക്ക് അവരുടെ അവകാശമായി ലഭിക്കേണ്ട സേവനങ്ങള്‍ ഫ്യൂഡല്‍കാലത്തെ പ്രജാവത്സലരായ ചക്രവര്‍ത്തിമാരെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്നമാതിരി തന്‍െറ ഇമേജ് വര്‍ധിപ്പിക്കാന്‍ മുഖ്യന്‍ നടത്തിയ മേളകളിലൂടെ വിതരണം ചെയ്തതും മറ്റും കോടിക്കണക്കിനു രൂപയാണ് പൊതുഖജനാവിനു നഷ്ടമാക്കിയത്. ഖജനാവ് കാലിയായപ്പോള്‍ ജനക്ഷേമ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ നിര്‍ത്തിവെക്കുകയോ വെട്ടിച്ചുരുക്കുകയോ ചെയ്തതോടൊപ്പം മന്ത്രിമാരുടെ ശമ്പളം 20 ശതമാനം കുറക്കുമെന്നു പറയുന്നത് മുറിവില്‍ ഉപ്പുതേക്കുന്നതുപോലെയാണ്. ഇന്ന് മന്ത്രിപദവിയെ ആകര്‍ഷകമാക്കുന്നത് അതിലൂടെ ലഭിക്കുന്ന തുച്ഛം ശമ്പളമല്ളെന്നും മറിച്ച്, തരപ്പെടാവുന്ന അളവറ്റ ഇതര ഭൗതികനേട്ടങ്ങളാണെന്നും ആര്‍ക്കാണറിയാത്തത്. നൂറിലധികം കോടി രൂപ ഓരോ വര്‍ഷവും ഖജനാവില്‍നിന്ന് ചെലവുവരുന്നതും ജനങ്ങള്‍ക്ക് ഒരു പ്രയോജനവുമില്ലാത്തതുമായ മന്ത്രിമാരുടെയും പ്രതിപക്ഷനേതാവിന്‍െറയും പേഴ്സനല്‍ സ്റ്റാഫിന്‍െറ എണ്ണം കുറക്കുന്നതിനെപ്പറ്റി ഒന്നും പറയുന്നില്ല. ജല അതോറിറ്റിയുടെ നഷ്ടം നികത്തുന്നതിനു വേണ്ടിയാണല്ളോ 200 കോടിരൂപയുടെ അധികഭാരം അടിച്ചേല്‍പിക്കുന്നത്. എന്നാല്‍, വന്‍കിടക്കാരില്‍നിന്ന് പിരിച്ചെടുക്കാനുള്ള വെള്ളക്കര കുടിശ്ശിക 500 കോടി കവിയും. അതേസമയം അവിടത്തെ കെടുകാര്യസ്ഥതയും ധൂര്‍ത്തും അങ്ങാടിപ്പാട്ടാണ്. 14 ആഡംബരകാറുകള്‍ക്ക് ഓര്‍ഡര്‍ കൊടുത്തതിനു പിറകെ ഇപ്പോഴത്തെ അധികഭാരം ജനങ്ങളുടെമേല്‍ കെട്ടിയേല്‍പിച്ചതിനൊപ്പം വീണ്ടും ആറ് ആഡംബര കാറുകള്‍ക്കുകൂടി ഓര്‍ഡര്‍ നല്‍കിയിരിക്കുന്നു. കെ.എസ്.ഇ.ബിക്ക് കുടിശ്ശികയായി വമ്പന്മാരില്‍നിന്നും പിരിഞ്ഞുകിട്ടാനുള്ള 2300 കോടിരൂപയോളം പിരിച്ചെടുക്കുന്നതിനോ അതിലെ കെടുകാര്യസ്ഥത അവസാനിപ്പിച്ച് ഖജനാവിനുമേലുള്ള ആഘാതം കുറക്കുന്നതിനോ ശ്രമിക്കാതെ ജനങ്ങള്‍ക്കുമേല്‍ നിരന്തരം വൈദ്യുതി ചാര്‍ജുകള്‍ അടിച്ചേല്‍പിക്കുന്നു. കെടുകാര്യസ്ഥതക്കും ഉദ്യോഗസ്ഥ ദുഷ്പ്രഭുത്വത്തിനും പുറമെ ലാഭകരമായ ബസ്റൂട്ടുകള്‍ സ്വകാര്യ ബസ് മാഫിയക്ക് വിട്ടുകൊടുത്ത് കെ.എസ്.ആര്‍.ടി.സിയെ തകര്‍ക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയ-ഉദ്യോഗസ്ഥ മേധാവിത്വ-മാഫിയ കൂട്ടുകെട്ട് നിര്‍ബാധം തുടരുന്നു.
ഖജനാവ് കാലിയാക്കുന്നതില്‍ ചാണ്ടി ഭരണത്തോളം വൈദഗ്ധ്യം നേടിയ ഒരു സര്‍ക്കാറും മുമ്പുണ്ടായിട്ടില്ല. വിവിധ വകുപ്പുകളുടെയും പൊതുമേഖലാസംരംഭങ്ങളുടെയും ഫണ്ടുകള്‍ സര്‍ക്കാര്‍ ട്രഷറിയില്‍ നിക്ഷേപിക്കുന്ന പതിവാണുണ്ടായിരുന്നത്. എന്നാല്‍, മന്‍മോഹനോമിക്സിന്‍െറയും മോദിനോമിക്സിന്‍െറയും പാത പിന്തുടര്‍ന്ന് സര്‍ക്കാറിന്‍െറ വിഭവസമാഹരണത്തെ ദുര്‍ബലപ്പെടുത്തി കോര്‍പറേറ്റുകളെ ശക്തിപ്പെടുത്താന്‍ അച്ചാരം വാങ്ങിയ ഈ സര്‍ക്കാര്‍ ഇറക്കിയ എക്സിക്യൂട്ടിവ് ഉത്തരവിലൂടെ 2000 കോടി രൂപയോളമാണ് ഒറ്റയടിക്ക് ബാങ്കുകളിലേക്കൊഴുകിയത്. ഈയിടെ ഖജനാവു പൂട്ടുന്ന സ്ഥിതി വന്നപ്പോള്‍ ഇറക്കിയ ഉത്തരവുപ്രകാരം കഷ്ടിച്ച് 300 കോടി രൂപ മാത്രമാണ് ട്രഷറിയില്‍ തിരിച്ചുവന്നത്. ഗവണ്‍മെന്‍റ് ജീവനക്കാരുടെ ശമ്പളം ട്രഷറിയില്‍നിന്നു മാറ്റി ബാങ്കുകളിലൂടെ നല്‍കാനുള്ള തീരുമാനത്തിലൂടെ ട്രഷറികളില്‍ നിക്ഷേപിക്കപ്പെടുമായിരുന്ന നൂറുകണക്കിനു കോടി രൂപയാണ് മറ്റു ദിശകളിലൂടെ ഒഴുകിയത്. ട്രഷറിയില്‍ ഫണ്ടു സമാഹരിക്കുന്നത് തടയാനും ട്രഷറി ഡിപ്പാര്‍ട്മെന്‍റുതന്നെ അടച്ചുപൂട്ടി എല്ലാ ഗവണ്‍മെന്‍റ് ഇടപാടുകളും ബാങ്കുകളിലൂടെയാക്കാനുമുള്ള ചാണ്ടി-മാണിദ്വയത്തിന്‍െറ കരുനീക്കങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതുകൂടിയാണ് ഇപ്പോഴത്തെ ധനപ്രതിസന്ധി. ഇതിനിടയില്‍, ഭാവിയില്‍ ലക്ഷക്കണക്കിനു കോടിരൂപയുടെ നിക്ഷേപം സമാഹരിക്കപ്പെടുന്ന ജീവനക്കാരുടെ പങ്കാളിത്ത പെന്‍ഷന്‍ പദ്ധതി സാമ്പത്തിക തട്ടിപ്പിനും ഊഹപ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്കും കുപ്രസിദ്ധിയാര്‍ജിച്ച പുതുതലമുറ ബാങ്കുകളിലൊന്നായ ആക്സിസ് ബാങ്കിനെ ഏല്‍പിച്ചുകഴിഞ്ഞു.

ഉപസംഹാരം
പറഞ്ഞുവരുന്നത്, കോര്‍പറേറ്റ്-സമ്പന്നവര്‍ഗ പാദസേവ മുഖ്യ അജണ്ടയായിട്ടുള്ളതും വോട്ട് ചെയ്ത് അധികാരത്തിലേറ്റിയ ജനങ്ങളോട് ഒരു കൂറുമില്ലാത്തതുമായ ജനവിരുദ്ധഭരണത്തിന്‍െറ അനിവാര്യദുരന്തമാണ് ഇപ്പോഴത്തെ പ്രതിസന്ധിയെന്നാണ്. ഇന്ത്യന്‍ റെയില്‍വേയുടെ ചരിത്രത്തില്‍ ഒരിക്കലുമുണ്ടായിട്ടില്ലാത്ത ഭീതിദമായ ഒരു റെയില്‍ ചാര്‍ജ് വര്‍ധന ഏറ്റുവാങ്ങിയതിനുപുറമെ, ഉമ്മന്‍ഭരണം അധികാരത്തിലത്തെിയതുമുതല്‍ പലതവണ അടിച്ചേല്‍പിച്ച ബസ്ചാര്‍ജ് വര്‍ധനക്കും വൈദ്യുതി ചാര്‍ജ് വര്‍ധനക്കും സപൈ്ളകോയും ഹോര്‍ട്ടികോപ്പും കമ്പോളശക്തികളും സംയുക്തമായി ജനങ്ങള്‍ക്കുമേല്‍ കെട്ടിവെച്ച വിലവര്‍ധനക്കുമെല്ലാം പിറകെ ഇപ്പോള്‍ 4000 കോടി രൂപയോളം വിവിധയിനങ്ങളിലായി നികുതി-നികുതിയേതര വര്‍ധനയിലൂടെ വീണ്ടും അടിച്ചേല്‍പിച്ചിട്ടുള്ളത് ചെറുത്തു പരാജയപ്പെടുത്തേണ്ടത് പ്രാഥമിക ജനാധിപത്യബോധമുള്ള ഏവരുടെയും കടമയാണ്. 2014 ജനുവരി 24ന് നടപ്പുസാമ്പത്തികവര്‍ഷത്തേക്കുള്ള സംസ്ഥാന ബജറ്റ് കെ.എം. മാണി രണ്ടരമണിക്കൂര്‍ നീണ്ടുനിന്ന മാരത്തണ്‍ പ്രസംഗത്തിലൂടെ നിയമസഭയില്‍ അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് 1556 കോടി രൂപയുടെ അധികനികുതിഭാരം ജനങ്ങള്‍ക്കുമേല്‍ കെട്ടിവെച്ചപ്പോള്‍തന്നെ ഖജനാവ് താളംതെറ്റിയതിന്‍െറ സൂചന പ്രകടമായിരുന്നു. തന്‍െറ ‘അധ്വാനവര്‍ഗ’സിദ്ധാന്തവുമായി സി.പി.എം പ്ളീനത്തില്‍ പങ്കെടുത്ത് അവിടേക്കൊരു ചാലുകീറിയതിനുശേഷം അവതരിപ്പിച്ച തന്‍െറ 12ാമത്തെ ബജറ്റില്‍ കേരളത്തിലെ പുത്തന്‍ ഭൂവുടമാവര്‍ഗവും കേരളകോണ്‍ഗ്രസിന്‍െറ വോട്ടുബാങ്കുമായി മാറിയ വിഭാഗങ്ങളുടെ സവിശേഷതാല്‍പര്യങ്ങള്‍ പരിഗണിക്കുന്ന ചിലയിനങ്ങള്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തിയതൊഴിച്ചാല്‍ പരമ്പരാഗതതൊഴിലുകളെ ആശ്രയിക്കുന്ന 25 ലക്ഷത്തോളം ആളുകളെയും പാര്‍ശ്വവത്കൃതസമൂഹങ്ങളെയും ദരിദ്ര ഭൂരഹിത കര്‍ഷകരെയും മത്സ്യത്തൊഴിലാളികളെയും പൂര്‍ണമായി അവഗണിച്ചിരുന്നു. അന്ന് പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ് ആസന്നമായിരുന്ന സന്ദര്‍ഭത്തില്‍ ഒരു ജനപ്രിയ ബജറ്റ് അവതരിപ്പിക്കാന്‍പോലും കഴിയാത്തവിധം സംസ്ഥാനസര്‍ക്കാറിന്‍െറ സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധി തുറന്നുകാട്ടപ്പെട്ടവേളയില്‍ (ഐ.എം.എഫും ലോകബാങ്കും ആവശ്യപ്പെട്ട ധന ഉത്തരവാദിത്തനിയമം പാസാക്കിയതിന്‍െറ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ 2014-15 സാമ്പത്തികവര്‍ഷം സംസ്ഥാനത്ത് റവന്യൂകമ്മി ഉണ്ടാകാനേ പാടില്ലായിരുന്നു. എന്നാല്‍, 7131 കോടി രൂപയായിരുന്നു ബജറ്റിലെ റവന്യൂകമ്മി. യഥാര്‍ഥകണക്ക് വരുംദിനങ്ങളില്‍ പുറത്തുവരുമ്പോള്‍ ഇത് 20,000 കോടി രൂപവരെയാകാനാണ് സാധ്യത), അതു തുറന്നുകാട്ടി മാണിബജറ്റിനെയും അതിന്‍െറ സാമ്പത്തിക ദര്‍ശനത്തെയും രാഷ്ട്രീയമായി എതിര്‍ക്കാന്‍ ബാധ്യസ്ഥമായ സി.പി.എം നേതൃത്വം ‘മാണിസാറി’നോട് മൃദുസമീപനമെടുത്തത് അന്നത്തെ മാധ്യമചര്‍ച്ചകളില്‍ പ്രകടമായിരുന്നു.
ഇന്നാകട്ടെ, പാര്‍ലമെന്‍ററി സംവിധാനത്തെ അപ്പാടെ നോക്കുകുത്തിയാക്കി, ബജറ്റില്‍ പരാമര്‍ശിച്ചതിന്‍െറ ഇരട്ടിയിലധികം തുക അധികവിഭവസമാഹരണമായി അടിച്ചേല്‍പിച്ചപ്പോള്‍ അത് ബഹിഷ്കരിക്കണമെന്ന സി.പി.എം ആഹ്വാനത്തെ രാജ്യദ്രോഹമാണെന്നു പറഞ്ഞ് ആദ്യം നേരിട്ടത് കെ.എം. മാണിതന്നെയായിരുന്നു. വാസ്തവത്തില്‍, നാടനും വിദേശീയനുമായ കോര്‍പറേറ്റുകള്‍ക്കും ദേശവിരുദ്ധപ്രവര്‍ത്തനങ്ങളും നികുതിവെട്ടിപ്പും നടത്തി തടിച്ചുകൊഴുക്കുന്ന രാജ്യദ്രോഹികള്‍ക്കുംവേണ്ടി ജനങ്ങള്‍ക്കുമേല്‍ അടിച്ചേല്‍പിക്കുന്ന നയങ്ങളുടെ രാജ്യദ്രോഹവിവക്ഷകള്‍ തിരിച്ചറിഞ്ഞ് വ്യക്തമായ രാഷ്ട്രീയ ദിശാബോധത്തോടെ ജനങ്ങള്‍ അണിനിരക്കുകയാണ് വേണ്ടത്. ഉമ്മന്‍ഭരണത്തിനെതിരായ ജനകീയരോഷത്തെ തങ്ങളുടെ അടുത്ത ഊഴത്തിന് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുകയെന്നതിനപ്പുറം യു.ഡി.എഫിന്‍െറ സാമ്പത്തികദര്‍ശനങ്ങളില്‍നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായ ഒരു ജനപക്ഷനിലപാടും സി.പി.എമ്മിനില്ളെന്ന് അതിന്‍െറ മുന്‍ഭരണമടക്കമുള്ള അനുഭവങ്ങളിലൂടെ വ്യക്തമാണ്. കഴിഞ്ഞ രണ്ട് ദശാബ്ദത്തിലേറെയായി ആധിപത്യത്തിലുള്ള നവ ഉദാരീകരണനയങ്ങള്‍ക്കും അവയുടെ വര്‍ത്തമാനരൂപമായ മോദിനോമിക്സിനും അതിന്‍െറ ഇവിടത്തെ നടത്തിപ്പിനുമെതിരെ ഒരു ജനപക്ഷ വികസന ബദലിനെ സംബന്ധിച്ച സമഗ്രമായ കാഴ്ചപ്പാടിന്‍െറ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ ജനകീയ മുന്നേറ്റങ്ങള്‍ വളര്‍ന്നുവരുന്നതിലൂടെയേ ഈ ദുരവസ്ഥയെ അതിജീവിക്കാനാകൂ.

On the mythology of social policy : Jean Dreze

Jean Dreze

Few people today remember the letter written on August 7, 2013 by Mr. Narendra Modi, then Chief Minister of Gujarat, to Prime Minister Manmohan Singh. In this letter, available on the Bharatiya Janata Party (BJP) website, Mr. Modi criticised the National Food Security Act (more precisely, the Ordinance) for providing too little. He felt “pained to note that the food security ordinance does not assure an individual of having two meals a day,” and pointed out that “[the] proposed entitlement of 5 kg per month per person … is hardly 20 per cent of his [sic] daily calorie requirements.” Similar sentiments were expressed in Parliament on August 27, 2013, during the Lok Sabha debate on food security, when one BJP speaker after another criticised the Act for being measly and restrictive — “half baked” as Ms. Sushma Swaraj put it. 

Facts and fiction

One reason why these and related facts tend to be forgotten is that they are at odds with the mythology of social policy cultivated by some sections of the media. This mythology involves a number of fallacies. First, India is in danger of becoming a nanny state, with lavish and unsustainable levels of social spending. Second, social spending is largely a waste — unproductive “handouts” that don’t even reach the poor due to corruption and inefficiency. Third, this wasteful extravaganza is the work of a bunch of old-fashioned Nehruvian socialists and assorted jholawalas who led the country down the garden path during the United Progressive Alliance (UPA) years. Fourth, the electorate has rejected this entire approach — people want growth, not entitlements. Fifth, the BJP-led government is all set to reverse these follies and rollback the welfare state.

These five claims have acquired an aura of plausibility by sheer repetition, yet they have no factual basis. Let us examine them one by one.

The idea that social spending in India is too high would be amusing if it were not so harmful. According to the latest World Development Indicators (WDI) data, public spending on health and education is just 4.7 per cent of GDP in India, compared with 7 per cent in sub-Saharan Africa, 7.2 per cent in East Asia, 8.5 per cent in Latin America and 13.3 per cent in OECD countries. Even the corresponding figure for “least developed countries,” 6.4 per cent, is much higher than India’s. The WDI database does not include social security spending, but the recent Asia Development Bank report on social protection in Asia suggests that India is also an outlier in that respect, with only 1.7 per cent of GDP being spent on social support compared with an average of 3.4 per cent for Asia’s lower-middle income countries, 5.4 per cent in China, 10.2 per cent in Asia’s high-income countries and a cool 19.2 per cent in Japan. If anything, India is among the world champions of social underspending. The view that social spending is a waste has no factual basis either. The critical importance of mass education for economic development and the quality of life is one of the most robust findings of economic research. From Kerala to Bangladesh, simple public health interventions have brought down mortality and fertility rates. India’s midday meal programme has well-documented effects on school attendance, child nutrition and even pupil achievements. Social security pensions, meagre as they are, bring some relief in the harsh lives of millions of widowed, elderly or disabled persons. The Public Distribution System has become an invaluable source of economic security for poor households, not just in showcase States like Tamil Nadu but even in States like Bihar and Jharkhand where it used to be non-functional. Of course, there is some waste in the social sector, just as there is much waste in (say) universities. In both cases, the lesson is not to dismantle the system but to improve it — there is plenty of evidence that this can be done. 

UPA’s ‘handouts’
The expansion of public services and social support in India, such as it is, has little to do with any nostalgia of Nehruvian socialism. It is a natural development in a country with a modicum of democracy. A similar expansion, on a much larger scale, happened during the 20th century in all industrialised democracies (with the partial exception of the United States). It also happened in communist countries, for different reasons. Many developing countries, especially in Latin America and East Asia, have gone through a similar transition in recent decades. So have Indian States where the underprivileged have some sort of political voice, such as Kerala and Tamil Nadu. Many other States, including Gujarat, are now learning from these experiences at varying speed.

Did the UPA lose the recent election because voters were fed up with “handouts”? This is an odd idea in many ways, starting with the fact that there were few handouts to be fed up with. The UPA did launch the National Rural Employment Guarantee Act (NREGA is not exactly a “handout”), but that was in 2005, and if anything, it helped rather than hindered the UPA in the 2009 election. After that, there were no major social policy initiatives on the part of the UPA, except for the National Food Security Act which is yet to be implemented. By 2014, the UPA-II government had little to claim credit for, and plenty to be blamed for — scams, ineptitude, food inflation, the “direct benefit transfer” fiasco and more. Meanwhile, the BJP had the three things that really matter in an election (money, organisation and rhetoric) — is it a surprise that three voters out of 10 decided to give it a chance?

Coming to the fifth claim, there is little evidence that a rollback of social programmes is part of the BJP’s core agenda. As mentioned earlier, many BJP leaders (including Mr. Modi as well as the new Finance Minister, Mr. Arun Jaitley) have vociferously demanded a more ambitious National Food Security Act. Some of this is posturing of course, but the BJP’s willingness to support food security initiatives is already well demonstrated in Chhattisgarh. Nothing prevents it from doing the same at the national level. Similar remarks apply to the National Employment Guarantee Act: some BJP-led State governments did a relatively good job of implementing it, and the late Gopinath Munde clearly expressed his support for the Act as soon as he was appointed Minister for Rural Development. 

Possible backlash
Having said this, there are also ominous signs of a possible backlash against these and other social programmes. Some overenthusiastic advisers of the new government have already put forward explicit proposals to wind up the Employment Guarantee Act and the Food Security Act within 10 years, along with accelerated privatisation of health and education services. As if on cue, Rajasthan Chief Minister Vasundhara Raje recently sent a letter to the Prime Minister questioning the need for an Employment Guarantee Act. The corporate sector also tends to be hostile to social spending, if only because it means higher taxes, or higher interest rates, or fewer handouts (“incentives” as they are called) for business. Corporate lobbies, already influential under the UPA government (remember the person who said that the Congress was his dukaan?) are all the more gung-ho now that their man, Mr. Modi, is at the helm. Even a casual reading of recent editorials in the business media suggests that they have high expectations of devastating “reforms” in the social sector. That is what the mythology of social policy is really about.

This is not to deny the need for constructive reform in health, education and social security. If one thing has been learnt in the last 10 years, it is the possibility of improving public services, whether by expanding the right to information, or introducing eggs in school meals, or computerising the Public Distribution System, or ensuring a reliable supply of free drugs at primary health centres. But these small steps always begin with an appreciation of the fundamental importance of social support in poor people’s lives.

The forthcoming budget is an opportunity for the new government to clarify its stand on these issues. Without enlightened social policies, growth mania is unlikely to deliver more under the new government than it did under the previous one.

(Jean Dreze is visiting professor at the Department of Economics, Ranchi University.)

അമര്‍ത്യ സെന്‍ - ജഗദീഷ് ഭഗവതി 'ഡിബേറ്റ്'

ടീം അഴിമുഖം

ദശാബ്ദം മുന്‍പ് ബ്രിട്ടനിലെ രണ്ട് പ്രമുഖ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാര്‍ തമ്മിലുണ്ടായ കൊടുമ്പിരികൊണ്ട തര്‍ക്കമാണ് രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന് ശേഷം യൂറോപ്പിന്റെയും അമേരിക്കയുടേയും സാമ്പത്തിക നയങ്ങളെ രൂപപ്പെടുത്തിയത്. സാമ്പത്തിക പ്രശ്‌നങ്ങളെ എങ്ങനെ നേരിടാം എന്നും സാമ്പത്തിക വളര്‍ച്ച എങ്ങനെ കൈവരിക്കാമെന്നുമുള്ളതിനെ ചൊല്ലിയുള്ള രണ്ട് വിരുദ്ധ അഭിപ്രായങ്ങളുടെ ഏറ്റുമുട്ടലായിരുന്നു ജോണ്‍ മെനാര്‍ഡ് കെയ്ന്‍സും ഫ്രെഡറിക് ഹയാകും തമ്മിലുള്ള ഈ വിശ്വവിഖ്യാത തര്‍ക്കം.

 

തൊഴിലവസരങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനും തൊഴില്‍ നഷ്ടപ്പെട്ടവര്‍ക്ക് തൊഴില്‍ നല്‍കുന്നതിനും സാമ്പത്തികാവസ്ഥ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും സര്‍ക്കാര്‍ തന്നെ പണം ചെലവഴിക്കണമെന്നതായിരുന്നു ചുരുക്കിപ്പറഞ്ഞാല്‍ കെയിന്‍സിന്റെ അടിസ്ഥാന വാദം. എന്നാല്‍ സര്‍ക്കാരുകള്‍ ഇത്തരത്തില്‍ സാമ്പത്തിക മേഖലയില്‍ ഇടപെടുന്നതിനെ ഹയാക് അനുകൂലമായിരുന്നില്ല. സര്‍ക്കാരുകളുടെ ഇടപെടലിലൂടെ സാമ്പത്തിക മേഖലയില്‍ ഉണര്‍വുണ്ടാകുമെന്നും അതുവഴി 'ഡിമാന്‍ഡ്' വര്‍ദ്ധിപ്പിച്ച് സാമ്പത്തിക വളര്‍ച്ച ത്വരിതപ്പെടുത്താം എന്ന വാദത്തെ ഇന്ത്യന്‍ ഇടതുപക്ഷം ഉള്‍പ്പെടെയുള്ളവര്‍ അനുകൂലിക്കുന്നുണ്ട്. അടുത്ത കാലത്തുണ്ടായ സാമ്പത്തിക മാന്ദ്യത്തില്‍ നിന്ന് കരകയറാനായി അമേരിക്കന്‍ പ്രസിഡന്റ് ബരാക് ഒബാമ പ്രഖ്യാപിച്ച പ്രത്യേക സാമ്പത്തിക പാക്കേജുകള്‍ ഈ കെനീഷ്യന്‍ മാതൃകയുടെ ഭാഗമാണ്. എന്നാല്‍ ഹയാക് പറയുന്നതാകട്ടെ സ്വകാര്യ മേഖലയില്‍ നിന്നുള്ള നിക്ഷേപങ്ങള്‍ അടിസ്ഥാനമാക്കി സര്‍ക്കാരുകള്‍ക്ക് മിനിമം പങ്കുള്ള സാമ്പത്തിക മാതൃകകളാണ് വേണ്ടത് എന്നാണ്. ഉദാഹരണമായി 1980-കളില്‍ ബ്രിട്ടനില്‍ മാര്‍ഗരറ്റ് താച്ചര്‍ ചെയ്തതു പോലെ. 

ഇപ്പോള്‍ നടക്കുന്ന അമര്‍ത്യ സെന്‍ - ജഗദീഷ് ഭഗവതി 'ഡിബേറ്റ്' ഈ പശ്ചാത്തലത്തില്‍ വേണം കാണാന്‍. വ്യത്യസ്തവും എന്നാല്‍ ചില മേഖലകളില്‍ സമാനതകളുള്ളതുമായ രണ്ട് സാമ്പത്തിക തത്വശാസ്ത്രങ്ങള്‍ തമ്മിലുള്ള തര്‍ക്കമാണിത്. ഒരു നോബല്‍ സമ്മാന ജേതാവും (സെന്‍) നോബല്‍ സമ്മാനത്തിന് സ്ഥിരമായി പരിഗണിക്കപ്പെടാറുമുള്ളയാളും (ഭഗവതി) തമ്മിലുള്ള തര്‍ക്കം. ശിക്ഷ്യ സമ്പത്തിലും ഇരുവരും സമ്പന്നരാണ്. പോള്‍ ക്രൂക്മാന്‍റെ പി.എച്ച്.ഡി ഗൈഡ് ആയിരുന്നു ഭഗവതി. കൈശിക് ബസുവിന്റെ ഗൈഡ് ആയിരുന്നു സെന്‍. വിദേശത്തു പോകുന്നതിനു മുമ്പ് രണ്ടു പേരും ഡല്‍ഹി സ്‌കൂള്‍ ഓഫ് ഇകണോമിക്‌സില്‍ അധ്യാപകരുമായിരുന്നു. ഇന്ത്യയില്‍ നിന്ന് മെച്ചപ്പെട്ട സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രജ്ഞര്‍ ഉണ്ടാവില്ലെന്ന ധാരണയെ തിരുത്തിക്കുറിച്ചവരാണ് ഇരുവരും. മലയാളിയായ കെ.എന്‍ രാജ് തുടക്കമിട്ട ഈ പാത ഇരുവരും മുന്നോട്ടു കൊണ്ടു പോവുകയായിരുന്നു. സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രജ്ഞന്‍ കൂടിയായ ഇപ്പോഴത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി ഡോ. മന്‍മോഹന്‍ സിംഗിന്റെ അടുത്ത സുഹൃത്തുക്കള്‍ കൂടിയാണ് ഇരുവരും. 

സര്‍ക്കാര്‍ ഏറ്റവും 'മിനിമം' ആയി നില്‍ക്കണമെന്നും വിപണി തന്നെ സാമ്പത്തിക വളര്‍ച്ചയെ ഊര്‍ജിതമാക്കുമെന്നും ഇതിന്റെ ഗുണഫലങ്ങള്‍ എല്ലാവരിലും എത്തുമെന്നുമാണ് ഹയാകും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിന്‍ഗാമികളും വാദിക്കുന്നത്. ഇതിന്റെ മൂര്‍ധന്യാവസ്ഥയായിരുന്നു 1980-കളുടെ അവസാനം 'വാഷിംഗ്ടണ്‍ കണ്‍സെന്‍സസ്' എന്ന പേരില്‍ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രജ്ഞര്‍ അവതരിപ്പിച്ച റോഡ് മാപ്. സര്‍ക്കാരിന്റെ ഇടപെടലിനെ കുറയ്ക്കുകയും വിപണിയെ അടിസ്ഥാനമാക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഈ വാഷിംഗ്ടണ്‍ കണ്‍സന്‍സസിന്റെ വക്താക്കളാണ് ഒരു പരിധി വരെ ജഗദീഷ് ഭഗവതി തൊട്ട് മൊണ്ടേക് സിംഗ് അലുവാലിയ വരെയുള്ളവര്‍. എന്നാല്‍ അമര്‍ത്യ സെന്നാകട്ടെ, ബംഗ്ളാദേശ്, ചൈന, കേരളം തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളില്‍ കാണുന്ന സാമൂഹിക പുരോഗതിയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി വാദമുഖങ്ങള്‍ നിരത്തി ഒറ്റയാനായി നിലനില്‍ക്കുന്നയാളാണ്. അതുകൊണ്ടു തന്നെ ലോകത്തിലെ മികച്ച സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രഞ്ജര്‍ക്കിടയില്‍ സെന്നിന് ഒരു പ്രത്യേക സ്ഥാനവുമുണ്ട്. 

പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ് കൂടി അടുത്തു വന്നതോടെ ഇരുവരും തമ്മിലുള്ള തര്‍ക്കത്തിന് രാഷ്ട്രീയമാനവും കൈവന്നു. ഇതൊരു കോണ്‍ഗ്രസ് - ബി.ജെ.പി ചര്‍ച്ച കൂടിയായി മാറി. കൂടുതല്‍ വ്യക്തമായി പറഞ്ഞാല്‍ മോഡി അനുകൂലികളും മോഡി വിരുദ്ധരും തമ്മിലുള്ള തര്‍ക്കമായും ഇതു വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെടുന്നു. അടിസ്ഥാനപരമായി പറഞ്ഞാല്‍ അമര്‍ത്യ സെന്‍ 'സോഷ്യല്‍ ചോയ്‌സി'ന്റെയും ആരോഗ്യ, വിദ്യാഭ്യാസ രംഗങ്ങളില്‍ 'പബ്ളിക് ഫണ്ടിംഗി'ന്റെയും വക്താവാണ്. സാമ്പത്തിക വളര്‍ച്ചയുണ്ടാകുന്നതിന് നിലവിലുള്ള ജോലിക്കാര്‍ അവരുടെ മേഖലയിലുളള വൈദഗ്ധ്യം മാറുന്ന സാഹചര്യങ്ങള്‍ക്കനുസരിച്ച് മെച്ചപ്പെടുത്തണമെന്നും ഇതിന് ആരോഗ്യ, വിദ്യാഭ്യാസ മേഖലകളില്‍ പൊതുനിക്ഷേപം വേണമെന്നും സെന്‍ വാദിക്കുന്നു. എന്നാല്‍ സാമ്പത്തിക വളര്‍ച്ചയുണ്ടായാല്‍ അതില്‍ നിന്നുള്ള നേട്ടത്താല്‍ ജോലിക്കാര്‍ക്കു തന്നെ ഇതു ചെയ്യാമെന്നാണ് ഭഗവതിയുടെ നിലപാട്. ഇതിനര്‍ഥം, സെന്നും ഭഗവതിയും വളര്‍ച്ചയ്‌ക്കോ സാമൂഹിക മാറ്റത്തിനോ ഘടകവിരുദ്ധമായ നിലപാട് സ്വീകരിക്കുന്നു എന്നല്ല. ഒരുദാഹരണം പറഞ്ഞാല്‍ സെന്‍ പറയുന്നത് പബ്ളിക് ഫണ്ടിംഗിലൂടെ സ്‌കൂളുകള്‍ തുടങ്ങണം എന്നാണ്. ഭഗവതിയാകട്ടെ, പബ്ളിക് ഫണ്ടിംഗിലൂടെ സ്‌കൂളുകള്‍ നിര്‍മിക്കുന്നതിനു പകരമായി ഇതിനുള്ള പണം നല്‍കിയാല്‍ ഇഷ്ടമുള്ള സ്വകാര്യ സ്‌കൂളുകളില്‍ വിദ്യാഭ്യാസം നല്‍കാം എന്ന നിലപാടാണ് സ്വീകരിക്കുന്നത്. 

വന്‍ സ്വകാര്യ നിക്ഷേപത്തില്‍ അധിഷ്ഠിതമായ വികസനമാണ് ഭഗവതി മുന്നോട്ടു വയ്ക്കുന്നത്. നിക്ഷേപവും അതുവഴി വന്‍ വ്യവസായങ്ങളും വരുന്നതോടു കൂടി തൊഴിലവസരങ്ങള്‍ ഉണ്ടാകുന്നു, അനുബന്ധ മേഖലകളില്‍ വളര്‍ച്ചയുണ്ടാകുന്നു, ആളുകളുടെ പക്കല്‍ പണമെത്തുന്നു, ഇത് ഡിമാന്‍ഡ് - സപ്ളൈ വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നു, ഇത് സാമ്പത്തിക വളര്‍ച്ച കൂട്ടുന്നു - ഇതാണ് ഭഗവതിയെപ്പോലുള്ള 'മാര്‍ക്കറ്റ് ഫണ്ടമെന്ററലിസ്റ്റുക'ളുടെ അഭിപ്രായം. ഗുജറാത്തിലെ സാമ്പത്തിക അസമത്വങ്ങളും ആരോഗ്യ, വിദ്യഭ്യാസ മേഖലകളില്‍ വേണ്ടത്ര വളര്‍ച്ചയില്ലാത്തതും ഭഗവതിയെ പോലുള്ളവര്‍ കാര്യമാക്കുന്നില്ല എന്നാണ് സെന്‍ അനുകൂലികളും ഇടതുപക്ഷവും മുന്നോട്ടു വയ്ക്കുന്ന വാദം. കേരള മോഡല്‍ വികസനത്തിന്റെ അനുകൂലി കൂടിയാണ് സെന്‍. എന്നാല്‍ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു മുമ്പു തന്നെ ആരോഗ്യ, വിദ്യാഭ്യാസ മേഖലകളില്‍ കേരളം മുമ്പന്തിയിലായിരുന്നു എന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നവരും ഉണ്ട്. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷം ഇതേ വികസനം സാമൂഹിക സുരക്ഷാ മേഖലകളില്‍ കേരളം മുന്നോട്ടു കൊണ്ടുപോയിട്ടുമുണ്ട്. 

ഈ സാമ്പത്തിക ചര്‍ച്ചകള്‍ക്ക് രാഷ്ട്രീയമാനം കൈവന്നത് നരേന്ദ്ര മോഡിയെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി അംഗീകരിക്കാന്‍ താന്‍ തയാറല്ല എന്ന അമര്‍ത്യ സെന്നിന്റെ അഭിപ്രായപ്രകടനത്തോടെയാണ്. ബി.ജെ.പി എം.പി ചന്ദന്‍ മിത്ര ഒരു പക്ഷേ വാജ്‌പേയി സര്‍ക്കാരാണ് സെന്നിന് ഭാരതരത്‌നം നല്‍കിയത് എന്ന വസ്തുത മറന്നുകൊണ്ടു തന്നെ അദ്ദേഹത്തിനെതിരെ ആഞ്ഞടിച്ചു. സെന്നും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അതേ സാമ്പത്തിക തത്വശാസ്ത്രം പിന്തുടരുന്ന ഴോന്‍ ഡ്രീസും യു.പി.എ സര്‍ക്കാരിന്റെ പല സാമൂഹിക സുരക്ഷാ പദ്ധതികളെയും അനുകൂലിക്കുന്നവരാണ്. അതുകൊണ്ടു തന്നെ ഇവര്‍ മോഡി വിരുദ്ധരാണെന്ന് വരുത്തിത്തീര്‍ക്കാന്‍ ചില ബി.ജെ.പി നേതാക്കള്‍ ശ്രമിച്ചു. എന്നാല്‍ സെന്‍ ആദ്യമായല്ല രാഷ്ട്രീയ ചര്‍ച്ചകളില്‍ ഇടപെടുന്നത്. കഴിഞ്ഞ പശ്ചിമ ബംഗാള്‍ നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിനോട് അനുബന്ധിച്ച് അന്നത്തെ ഇടതു സര്‍ക്കാരിന്റെ സാമ്പത്തിക, വ്യാവസായിക നയങ്ങളെ അദ്ദേഹം വിമര്‍ശിച്ചിരുന്നു. ഇതിന് സി.പി.എം ജനറല്‍ സെക്രട്ടറി പ്രകാശ് കാരാട്ട് വിശദമായ മറുപടിയും നല്‍കുകയുണ്ടായി. 

ചന്ദന്‍ മിത്രയെ പോലുള്ളവര്‍ ഉയര്‍ത്തിയ വില കുറഞ്ഞ അഭിപ്രായ പ്രകടനങ്ങള്‍ മാറ്റി നിര്‍ത്തിയാല്‍ ഇതുപോലുള്ള ചര്‍ച്ചകള്‍ സമൂഹത്തില്‍ അത്യാവശ്യമാണ്. വികസന കാര്യങ്ങളും സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങളും മുഖ്യധാരാ മാധ്യമങ്ങള്‍ അധികം ചര്‍ച്ച ചെയ്യാറില്ല. എന്നാല്‍ ഇത്തരത്തിലുള്ള ചര്‍ച്ചകളിലൂടെ സാമ്പത്തിക, വികസന പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ മുഖ്യധാരാ മാധ്യമങ്ങളിലും ഇടംപിടിക്കുന്നത് നല്ല കാര്യം തന്നെ. ഒരു സമൂഹത്തിന്റെ വികസന, ക്ഷേമകാര്യങ്ങള്‍ അളക്കുന്നത് ജി.ഡി.പിയുടെ മാത്രം അടിസ്ഥാനത്തിലല്ല എന്നത് ഇന്ന് ലോകം അംഗീകരിച്ചു കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. ആ അര്‍ഥത്തില്‍ നീതി കിട്ടാത്ത ഒരു ന്യുനപക്ഷ സമൂഹവും സ്ത്രീകള്‍ക്കും കുട്ടികള്‍ക്കും ആരോഗ്യകരമായ അന്തരീക്ഷമില്ലത്ത അവസ്ഥ നിലനില്‍ക്കുന്ന സാഹചര്യവുമുള്ളപ്പോള്‍ ആളോഹരി വരുമാനം എത്ര കൂടിയാലും എന്തു കാര്യം? ഗുജറാത്തിന്റെ കാര്യത്തില്‍ ജഗദീഷ് ഭഗവതി ഉയര്‍ത്തുന്ന വാദങ്ങള്‍ അംഗീകരിക്കാന്‍ കഴിയാതാകുന്നതും അതുകൊണ്ടു തന്നെ.
FOR FULL STORY please visit   Azhimukham

It’s Bhagwati over Sen and Growth vs Equity

Ranabir Ray Choudhury

India is a huge country, its people having contributed significantly to many fields of human endeavour, not least to the theatre of the human mind. These achievements have done us as a people proud.

Given this background, can be any justification for blowing up differences in opinion between two brilliant Indian economists, Amartya Sen and Jagdish Bhagwati, who have made their mark in their specialised areas of economic thought and analysis?

Distortions in perception

The Indian media is responsible for, first, making icons of people who are really just one among many such “icons” on the national and international scenes and, secondly, of milking situations in which the icons find themselves — leading to distortions in the perception of what should make news and what should not.

Both Bhagwati and Sen have built up a corpus of work on economic development, the former focusing on growth, the latter on “social integration” which would make the “growth” meaningful in any society. This reminds one of the growth-versus-distribution divide of the past. In Sen’s view, special emphasis has to be put on sectors such as education and healthcare if “growth” is to carry any real meaning for the people. Bhagwati’s view is that anti-poverty programmes actually increase poverty; growth is the best anti-poverty antidote.

Incapable of delivery

Sixty years of Independence have made it crystal clear that Indian administration is simply not capable of delivering results in fields such as education and healthcare, which will make a material difference to the future “growth” of the country. Even if funds are allocated to these two sectors on a substantial scale by policymakers — which is unavoidable given the huge scale of task in hand — there is no guarantee that implementation of the projects concerned will be done in the right way so that every rupee spent makes it mark at the ground level.

A very basic assumption is that “leakage” of funds is kept to a minimum, a sine qua non of the entire exercise, in view of the overall scarcity of resources of the Indian exchequer — which, however, is a difficult one to make, going by prevailing trends. Corruption is on the rise everywhere, and there are no indications of the trend being reversed, or even halted.

It is true that a couple of States, such as Kerala, may have made some “progress” , but they probably form the exception to the general rule in the country, which is quite disheartening.

The unsatisfactory state of the nation’s politics and the plummeting quality of its administration point to the feasibility of the Bhagwati model of economic development -- more growth and less social welfare; poverty will take care of itself -- in Indian conditions, which is marked by a strong trickle-down element. Sen’s view requires effective State intervention, the availability of which is becoming increasingly questionable.

Should India go the Kerala or the Gujarat way?

A. Srinivas

The recently released book ‘An Uncertain Glory: India and its Contradictions’, by Jean Drèze and Amartya Sen, has kicked off a lively, if not acrimonious, debate on whether economic growth should be an overriding policy objective. Should India go the Kerala or the Gujarat way – in other words, should social sector goals be front-loaded over economic growth? In separate e-mail interviews, Drèze and Sen share their views on this subject, while also discussing the Food Security Bill, fiscal deficit management, NREGA and other issues. 

 

The ‘Kerala model’ has come in for some criticism, while the ‘Gujarat model’ is much talked about these days. Your comments.

Sen: It is a mistake to take any State as a “model,” since they all have defects in different ways. And that applies to Kerala too, despite the fact that India has a lot to learn from the example of success in Kerala.

Kerala may not have been unique in the world in going for early public investment in free education and basic health care (Japan, China, South Korea and many other countries did something similar), but it had a lesson to offer to the rest of India on how to enhance human well-being and at the same time build a base for sustained economic growth.

When Kerala went that way, it was one of the poorer states in India, but the basic policy of human capability formation through public efforts facilitated economic growth in Kerala, and so eventually it became one of the richer Indian States.

Those who had criticised Kerala for going for so much public expenditure so early – claiming then that the policy would be “unsustainable” — now try to square the circle by saying Kerala can afford a lot of public spending because it is richer — forgetting how exactly it became richer. The same policy of focusing on human capability formation has also allowed Tamil Nadu and Himachal Pradesh not only to serve the objectives of human well-being better, but also to have faster economic growth.

Gujarat has had a different kind of history, but also with a fast rate of economic growth, based on the enterprise of its businessmen.

Under the present Modi government it has also added to its facilities by giving priority to the expansion of its physical infrastructure, particularly roads, and by offering a comparatively efficient bureaucracy for business purposes (though not for the delivery social services, in which Gujarat’s record is not particularly good).

Based on its pro-business policies, Gujarat’s growth performance has been laudable, even though its GDP growth is only just a fraction higher than that of neighbouring Maharashtra.

Nevertheless, Gujarat does have lessons to offer on physical infrastructure development. In social administration, Gujarat has not been a leading state (indeed far from it), and its relative backwardness in social infrastructure – including education and health care and gender equity – would need to be addressed sooner or later. 

How would you respond to the contention that malnutrition in India is a genetic problem?

Drèze: I don’t think that anyone is seriously asserting that. What some people are arguing is that Indian children have a genetic predisposition to low height, for which an allowance needs to be made when we use international norms such as the World Health Organisation’s height and weight standards. This argument is a kind of default explanation coming from people who simply don’t believe the stunting figures associated with international standards.

But even if one were to accept that there is a genetic factor, and make a reasonable allowance for it, child under nutrition levels in India would still look very high. There can be no doubt that under nutrition is a very serious problem in India, not just for children but also for adults, and that there is an urgent need for action in this field. 

You have countered critics of the Food Security Bill by referring to lopsided priorities in public finance – where subsidies for fertiliser and fuel seem to draw less criticism.

Sen: Food security subsidies are aimed to benefit mostly the poor, whereas the benefits from subsidised fertiliser, electricity, diesel or cooking gas go mostly to the comparatively better off who have electricity connections already (one third of Indians do not have such connections), and who have equipment that can use diesel or cooking gas, or who can use fertilisers in their large farms.

Those who are more affluent, comparatively speaking, tend to have larger and louder voice in the world of the media. There is no great surprise in the fact that the issue of “fiscal irresponsibility” is raised more strongly and noisily against subsidies from which the powerful and the vocal gain rather little.

The poor, in contrast, typically lack the voice and the opportunity to raise questions about irresponsibility in criticising subsidies on diesel, electricity, fertilisers or cooking gas cylinders, even when those subsidies eat up a much larger amount of public funds than food subsidies.

This class-based contrast cannot be overlooked, even though there are some other issues also involved. An appropriate approach to the question of fiscal responsibility – and it is an important question – is to examine each subsidy in terms of their respective costs and benefits, taking into account the benefits that the poor and the rich receive from the different subsidies. In general, India has become too much of a “subsidy economy” and there is need for hard-headed calculation of costs and benefits in each and every case. 

Should the fiscal deficit be addressed more from the revenue than expenditure side, given our human development levels?

Drèze: I think that there scope for adjustment on both sides. I would certainly approve of an increase in the tax-GDP ratio, which has been stagnating at a low level for a long time.

Many expert committees have made useful recommendations to broaden the tax base, remove arbitrary exemptions and reduce tax evasion. Implementing them, however, requires confronting some powerful lobbies. Similarly, on the expenditure side, a lot of money could be saved by slashing regressive subsidies, but again, there is likely to be much resistance. 

Should the government take a more relaxed view of the fiscal deficit -- forget about FRBM Act?

Sen: It is in general a mistake to “forget” any limits that have been proposed, since there is typically some reasoning behind the proposal. Rather, the rational course must be to take note of the likely costs of violating a proposed limit and balance it against other objectives that can be met through crossing that limit. By trying to impose an inflexible – and to a great extent arbitrary – limit to fiscal deficit, the policy makers in Euro Zone have tied themselves in knots, and the objectives of their strategy – economic stabilisation and deficit management – have not been well fulfilled at all. Indian policy makers have been more intelligent in not trying to impose unreasonably narrow limits – at least not strictly.

How much deficit a country can afford and benefit from must depend on economic reasoning, rather than on fidelity to some arbitrarily chosen numbers or percentages. 

One of the arguments cited by you in favour of the Food Bill is the scope for PDS reform. Could you elaborate on the distinction between the ‘new’ and ‘old’ PDS?

Drèze: The old PDS is leaky, ineffective, and essentially under the control of corrupt middlemen and their political masters.

The new PDS is functional, inclusive, relatively corruption-free, and run for the benefit of the recipients.

Different states are at different stages of the transition from the former to the latter, but Bihar and Chhattisgarh are fairly good examples of the old-style and new-style PDS, respectively.

The transition is first and foremost a political decision – we now enough by now about PDS reforms to make the transition possible anywhere, provided that there is a strong commitment to it at the top. 

You have said that NREGA has run into a sense of fatigue. Should the programme be modified?

Drèze: NREGA urgently needs to be revived and that the best way to do this is to ensure that workers receive the minimum wage and are paid on time.

The government should also make it as easy as possible for them to apply for work, and even open works pro-actively without waiting for anyone to apply.

All this will create a strong demand for NREGA, which is very important for the success of the programme. Today, workers are losing interest because of low wages and long delays in payments. This apathy makes it much easier for vested interests to deactivate the programme. 

There is a tussle in government between two economic policy camps: one which favours welfare measures and the other that puts growth over all else. Has the second group now gained the upper hand?

Sen: This way of seeing the “tussle” – as you call it – seems very confused, even though you are absolutely right that this is the way the dividing lines are often drawn in political debates in India today.

When Jamshetji Tata arrived at what is now called Jamshedpur, he reasoned – as his biographer F.R. Harris records – that he, Jamshetji, will not only have to build a factory, but also “assume the role of a municipality,” offering decent schooling, free health care, good sanitation, safe water.

He proceeded to provide just those things. Was Jamshetji selling the demands of economic efficiency and ultimately economic growth down the drain for the sake of unilateral pursuit of human well-being, or was he also taking an enlightened view of what efficiency and growth demand? Welfare, as you call it, does of course have value of its own, but it would be very short sighted not to recognise the economic importance of having a healthy and educated labour force.

Neither Japan, nor China, nor South Korea ignored the constructive role of health and education for the success of an economy in the way India has, despite the visionary insights of the pioneers of Indian industrialisation. 

What is an acceptable level of food subsidy as a percentage of GDP, given our nutritional inadequacies?

Sen: The case for food subsidy arises only when many people’s incomes fall below levels at which they can afford to have enough food, at market prices, to avoid under nourishment and nutritional deprivation.

As and when people’s income rises, and similarly as and when food becomes cheaper, the need for food subsidy must decline, and may even completely disappear.

The question of acceptable levels of food subsidy must be answered in the overall economic context of the society. This will also determine how long such spending would be needed, placing the objective of good nourishment in the larger context of the priorities of the democratic society. 

You have not touched upon the ‘development debate’. China, for instance, is an ecologically ravaged place. Doesn’t that impact human development?

Drèze: It certainly does. And India is rapidly becoming an ecologically ravaged place too. One reason for this, among others, is the tendency not to tolerate anything that is perceived to slow down economic growth, like greater respect for the environment.

But this is a very myopic attitude, since environmental plunder jeopardises the country’s future economic and human development, and not in the very distant future.

This attitude is also based on flawed economics, focused on the growth of per-capita GDP without taking into account what the growth process does to the stock of wealth, including natural wealth.

The main victims of environmental destruction are poor people, who often depend more than others on natural resources. So we would certainly support more responsible environmental policies in India, even if it means some slowing down of economic growth in the short run.

Chhatisgarh, with its well-functioning PDS, is also known for Salwa Judum. How do we reconcile these two aspects? Does the first legitimise the second?

Drèze: There are many cases of authoritarian regimes that are doing good work in some specific fields. The latter does not justify the former. But the former should not prevent us from learning about the good work.

There is no doubt that the reform of the public distribution system in Chhattisgarh is a major achievement, from which there is much to learn. That does not detract in any way from the need to expose and oppose the Chhattisgarh government’s appalling record in other fields, including all the atrocities that have been committed by the state-sponsored Salwa Judum. 

You have praised Tamil Nadu’s and Kerala’s welfare systems. Is governance better only in regions with a history of anti-caste and social reform movements?

Drèze: This is a strong statement and we are sure that there are counter-examples. But there is no doubt that anti-caste and social reform movements can play a very important role in transforming living conditions and standards of governance.

That has certainly been the case in Kerala and Tamil Nadu, which started with appalling social inequalities not so long ago.

The inequalities have not disappeared by any means, especially in Tamil Nadu, but nevertheless there has been some significant empowerment of Dalits and other disadvantaged groups. This contributes to better living conditions and more effective governance in many different ways.

Misgovernance is largely a form of exploitation, whereby unscrupulous bureaucrats and functionaries exercise and misuse arbitrary power over people, especially marginalised groups.

When people are more educated, more confident, more demanding, and better organised, it is much easier for them to resist that exploitation.

Saudi Arabia’s Nitaqat blues and Kerala Economy

K. P. M. Basheer

Goat Days, a novel by the Malayalam writer Benyamin shows what it means to be an illegal worker in Saudi Arabia. After years of hard labour under the hot Arabian sun, detention and jail, Najeeb, a real-life character, is forced to return home to Kerala, penniless and broken.

Najeeb is an extreme case. But thousands of Indians now face the prospect of forced return from Saudi Arabia after working there illegally for several years. If they don’t get out by July 3, they could be thrown into jail.

The three-month grace period for enforcing the Nitaqat (Arabic for ranges or categories), which aims to replace a section of the large expatriate work force in the country with locals, ends on July 3. The ‘Saudi-isation’ programme, announced in June 2011 in the wake of the Arab Spring, was to have taken effect in April this year. But King Abdulla decreed a three-month extension.

There are more than two million Indians working, legally as well as illegally, in the kingdom. The authorities find them hard working and disciplined. Most of them are from Kerala.

The illegal workers from India are of two kinds: those who arrived on a ‘free visa’ and those who arrived on a ‘visit visa’ and overstayed. Under Saudi law, every foreign worker has to have a ‘sponsor’; he cannot work for another. A worker hired for a particular job cannot change his profession.

But violations of these rules are common. Most ‘free visa’ (actually, there is no such thing as a free visa) workers are those who have jumped sponsorship and professions, and are hence illegal expat workers.

In the run-up to the deadline, the authorities have also launched a drive against illegal workers.

Saudi Arabia, the world’s biggest oil producer and exporter and a fast-growing economy, has an estimated nine million ‘legal’ expat workers. Plus, at least two million illegal workers who do not possess valid papers. Non-Saudis make up nearly 40 per cent of the country’s total estimated population of 290 million. That percentage is a big worry for the government.

WHAT IS NITAQAT?

The Nitaqat is a carrot-and-stick incentive programme for companies and businesses to hire more Saudis across a spectrum of jobs. It categorises firms into four colour ranges: blue (premium), green, yellow and red. For example, if a company has 40 per cent Saudis on its under-500-member staff, it is in the blue (premium) category and will enjoy privileges in importing foreign manpower.

If the company has only 12-39 per cent Saudi staff, it will be in the green category and its hiring privileges will be fewer. If a company’s Saudi employees’ percentage is only 6-11 per cent, it will fall in the yellow range, and hence will need to do some extra hiring to fall in line with the Nitaqat.

If the percentage is between 0 and 5, the company is in real trouble: for instance, its foreign staff’s work permits would not be renewed. Meaning: the company will have to fold up. A firm should have at least one Saudi employee, if it has under 10 employees, otherwise, it will fall into the red category. In April this year, there were 2.25 lakh firms and business entities that did not have a single Saudi employee.

Expats from India working for ‘red’ companies will have to leave. Where possible, they can move to ‘green’ and ‘blue’ companies if jobs are available.

The Saudi government has relaxed ‘sponsorship’ rules so that workers in the red companies can seek a transfer without the permission of the sponsor (current employer). Several thousand Indians have made use of this provision.

IT’S POLITICAL, TOO

In a country with one of the highest unemployment rates in the world, particularly educated unemployment, Nitaqat looks quite fair. But, it is also a political tool — aimed to forestall a likely ‘youthquake’ in the wake of the Arab Spring.

“Nitaqat is more political than economic,” says the filmmaker and former CPI(M) MLA P.T. Kunhimohammed, who anchors a weekly TV programme that handles non-resident Keralite (NRK) issues. “It shows the Saudi authorities are worried over unemployed youths’ frustrations. At the same time, in a pan-Arab sense, it hints at the assertion of the Arab self.”

EFFECT ON INDIA

How do the Nitaqat and the drive to flush out illegal expats impact India? Thousands will return. Already, some 70,000 people, mostly blue-collar workers, have applied for the Emergency Certificate from the Indian embassy — the highest number of 26,000 is from those hailing from Uttar Pradesh.

The EC is required for those who do not have valid papers to get an exit pass from the Saudi Passport Department.

The Government of India is planning to send special flights to Saudi Arabia to fly back the illegal workers on July 3. State governments have been asked to draw up plans for their rehabilitation.

“The impact of the Nitaqat on India, especially on Kerala, is not as bad as feared,” says R.S. Kannan, Additional Secretary in the NRK Affairs Department. “Initially, we had anticipated a big influx like during the Kuwait war.” Though Kerala has the largest single expat community in Saudi Arabia hardly 6,000 persons had applied for EC, he noted.

One major reason was that the Saudi government had relaxed many rules and facilitated the regularisation of a large number of illegal workers. Previously, those leaving the country on an exit pass could never return to Saudi Arabia. But, the authorities have agreed to allow them to come back again with a valid work visa, if they leave voluntarily now.

Prof. Irudaya Rajan of Centre for Development Studies, Thiruvananthapruam, says the Nitaqat is unlikely to slow down remittances from the Gulf.

IMPACT ON INDIAN BUSINESS

Indian policymakers have looked at the impact of Nitaqat only in terms of job loss, reverse migration and remittances. Indians in Saudi Arabia are not workers only, they are investors and job providers, too. There is a large community of small and tiny entrepreneurs (who often run their businesses technically in the names of Saudis.) This community will take a hit.

Take the case of Radhakrishnan Nair from Perinthalmanna who runs a laundry business in a Saudi city. “I have eight people working for me -- all are Indians,” he says.

“Their average monthly wage is under 1000 Saudi Riyals. Now, to escape the red category, I have to hire a Saudi and pay him a statutory minimum monthly pay of 3000 riyals.”

It is hard to find a Saudi ready to do manual work, and at the minimum wage. “Even if I find one, he would work fewer hours, less efficiently and ask for higher wages,” Nair said. “All told, hiring one Saudi would mean hiring six Indian workers.”

Nair points out that most tiny and small businesses run by Indians would run up high wage bill, and hence higher cost of operation.

K.V. Shamsudeen, who has lived in the UAE for four decades and who is a frequent commentator on NRI issues, believes that since Saudi Arabia is developing fast, there will still be opportunities for Indians at the blue-collar and technical and professional levels. Educated Saudis would prefer white-collar jobs.

Interestingly, the protagonist in Goat Days, in real life, goes back to Saudi Arabia looking for a better life.