റിസർവ് ബാങ്ക് എന്ന ഗോമാതാവ്

ജോർജ്‌ ജോസഫ്‌

സാമ്പത്തികപ്രതിസന്ധി അതിരൂക്ഷമായ സാഹചര്യത്തിൽ റിസർവ് ബാങ്കിന്റെ കരുതൽ ശേഖരത്തിൽ വീണ്ടും കൈയിട്ടുവാരുകയാണ് കേന്ദ്ര സർക്കാർ. ഇടക്കാല ലാഭവിഹിതമായി 40,000 കോടി രൂപ അനുവദിക്കണമെന്നാണ് റിസർവ് ബാങ്കിനോട് കേന്ദ്രം ആവശ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തികവളർച്ച താഴോട്ടായ സാഹചര്യത്തിൽ ,‘അസാധാരണമായ' ഒരു വർഷം എന്ന സ്ഥിതി പരിഗണിച്ച്, പണം അനുവദിക്കണമെന്നാണ് ആവശ്യം.

സാധാരണഗതിയിൽ ആർബിഐ ഇടക്കാല ലാഭവിഹിതം അനുവദിക്കുന്ന പതിവില്ല. എന്നാൽ, കഴിഞ്ഞ മൂന്ന് സാമ്പത്തിക വർഷങ്ങളിൽ തുടർച്ചയായി ഇടക്കാല ഡിവിഡന്റ് നൽകുന്നതിന് സർക്കാർ നിർബന്ധിക്കുകയും റിസർവ് ബാങ്ക് അത് അനുവദിക്കുകയും ചെയ്തു. ഏതാനും മാസങ്ങൾക്ക് മുമ്പാണ് 1 .76 ലക്ഷം കോടി രൂപ ഈ ഇനത്തിൽ സർക്കാരിന് കൈമാറിയത്. ഇതിൽ 1.48 ലക്ഷം കോടിയും നടപ്പ് സാമ്പത്തികവർഷത്തിൽ മുൻകൂറായി നൽകിയതാണ്. ഇതിനു പുറമെയാണ് 40,000 കോടി കൂടി നൽകണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്.
നികുതിവരുമാനം ഉൾപ്പെടെയുള്ള ധനാഗമ മാർഗങ്ങളിൽ വലിയ തോതിൽ ഇടിവുണ്ടായിരിക്കുന്ന സാഹചര്യത്തിലാണ് സർക്കാർ റിസർവ് ബാങ്കിനെ പിഴിയുന്നത്. പരോക്ഷനികുതിയിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് ജി എസ്ടിയിൽ നിന്നുള്ള വരുമാനത്തിലെ ഗണ്യമായ ചോർച്ച ധനകമ്മി രൂക്ഷമാക്കി. ധനകമ്മി പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നതിനേക്കാൾ 115 ശതമാനം അധികമാകുമെന്നാണ് ഇപ്പോൾ കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. ഫെബ്രുവരി ഒന്നിന് നിർമല സീതാരാമൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ബജറ്റിൽ ആദായനികുതി ഇളവ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ചില ജനപ്രിയപ്രഖ്യാപനങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നുണ്ട്. ഇത് ചെലവുകൾ കുത്തനെ ഉയർത്തും. ഇത്തരത്തിൽ സാമ്പത്തികപ്രതിസന്ധി അതിസങ്കീർണമാകുകയും അത് പരിഹരിക്കുന്നതിന് സർക്കാരിന് മുന്നിൽ പോംവഴികൾ കുറഞ്ഞതുമാണ് വീണ്ടും റിസർവ് ബാങ്കിനെ സമീപിക്കുന്നതിന് കാരണം. ക്യാപിറ്റൽ റിസർവ് എന്ന രീതിയിൽ ഇത്ര വലിയ ശേഖരം ആവശ്യമില്ല എന്ന നിലപാടാണ് കേന്ദ്ര സർക്കാരിനുള്ളത്. അതുകൊണ്ട് മൂന്ന് ലക്ഷം കോടി രൂപയെങ്കിലും സർക്കാർ ഖജനാവിലേക്ക് കൈമാറണമെന്ന് ഒന്നാം മോഡി സർക്കാർ റിസർവ് ബാങ്കിന് മുന്നിൽ നിർദേശം സമർപ്പിച്ചിരുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ അസ്ഥിരപ്പെടുത്തുന്നതും ആർബിഐയുടെ സ്വയംഭരണ അവകാശങ്ങളിലേക്ക് നേരിട്ടുള്ള കടന്നുകയറ്റവുമായ ഇതിനെ അന്നത്തെ ഗവർണർ ഉർജിത് പട്ടേൽ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവർ എതിർത്തു. എന്നാൽ, തങ്ങളുടെ ഇംഗിതം ഒരു വിദഗ്ധസമിതിയുടെ റിപ്പോർട്ടായി കൊണ്ടുവന്ന്, അത് റിസർവ് ബാങ്കിന്റെ ഡയറക്ടർ ബോർഡിനെ കൊണ്ട് അംഗീകരിപ്പിച്ചാണ് കേന്ദ്രസർക്കാർ തീരുമാനം നടപ്പാക്കിയത്. തുടർന്ന് റിസർവ് ബാങ്കിന്റെ ചരിത്രത്തിൽ രാജിവയ്‌ക്കേണ്ടിവരുന്ന അഞ്ചാമത്തെ ഗവർണറായി ഉർജിത് പട്ടേലിന് മാറേണ്ടി വന്നു. പകരം ഒരു പാവ ഗവർണറെ അവരോധിക്കുകയും അദ്ദേഹവും ഡയറക്ടർ ബോർഡും മോഡി–-അമിത് ഷാ കൂട്ടുകെട്ടിന്റെ താളത്തിന് തുള്ളുന്നതുമാണ് ഇപ്പോൾ ആർബിഐയിൽ നടക്കുന്നത്. വിയോജിപ്പ് തുറന്ന് പ്രകടമാക്കിയ ഡെപ്യൂട്ടി ഗവർണർ വിരൽ ആചാര്യയും കേന്ദ്ര ബാങ്കിന്റെ പടിയിറങ്ങി.

ലാഭവിഹിതം അവകാശമല്ല
കേന്ദ്രസർക്കാരിന് ഇങ്ങനെ ലാഭവീതം ആവശ്യപ്പെടാൻ അധികാരമോ, അവകാശമോ ഇല്ല എന്നതാണ് നിയമവും കീഴ്‌വഴക്കങ്ങളും ഇതഃപര്യന്തമുള്ള പ്രവർത്തനരീതിയും വ്യക്തമാക്കുന്നത്. കമ്പനി നിയമങ്ങൾ പ്രകാരം ഡിവിഡന്റ് നൽകുക സാധാരണമാണ്. എന്നാൽ, അത് ഒരിക്കലും ഓഹരി ഉടമയുടെ അല്ലെങ്കിൽ ഉടമകളുടെ അവകാശമല്ല. ഒരു കമ്പനിയുടെ ഓഹരികൾ കൈവശമുള്ള ഒരു വ്യക്തിക്ക് എനിക്ക് ലാഭവിഹിതം തരണം എന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് കോടതിയെ സമീപിക്കാൻ കഴിയില്ല. അത് നിയമപരമായ ഒരു അവകാശമല്ല. കമ്പനി മെച്ചപ്പെട്ട അറ്റാദായം നേടുമ്പോൾ ഓഹരി ഉടമകൾക്ക് അവരുടെ നിക്ഷേപത്തിനുള്ള പ്രതിഫലം എന്ന നിലയിലാണ് ഡിവിഡന്റ് അനുവദിക്കുക. സാധാരണരീതിയിൽ ഇത് കമ്പനിയുടെ ഡയറക്ടർ ബോർഡ് ശുപാർശചെയ്യുകയും ഓഹരി ഉടമകളുടെ വാർഷിക പൊതുയോഗം അതിന് അംഗീകാരം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നതോടെയാണ് ഇതിനുള്ള നടപടിക്രമം പൂർത്തിയാകുന്നത്. അത് എത്ര ശതമാനം വേണം, എപ്പോൾ നൽകണം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ കമ്പനിയുടെമാത്രം അധികാരത്തിൽ വരുന്ന വിഷയങ്ങളാണ്. സാമ്പത്തികവർഷത്തെ ത്രൈമാസഫലങ്ങൾ വിലയിരുത്തി മികച്ച പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവയ്ക്കുന്നു എന്ന് വ്യക്തമായാൽ ഇടക്കാല ലാഭവിഹിതവും നൽകാറുണ്ട്. ഇത് മൂലധന നിക്ഷേപ രംഗത്തെ പ്രവർത്തനരീതിയാണ്. എന്നാൽ, ഇത് ഒരിക്കലും ഓഹരി ഉടമകളുടെ നിയമപരമായ അവകാശമായി മാറുന്നില്ല. ഒരു കമ്പനിക്ക് അവരുടെ ലാഭം പല രീതിയിൽ സൂക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള അവകാശ - അധികാരങ്ങളുണ്ട്.

അതുകൊണ്ടാണ് റിസർവ് ബാങ്കിനോട് ലാഭവിഹിതം ചോദിക്കുന്നത് അതിന്റെ സ്വയംഭരണ അവകാശങ്ങളിലുള്ള പ്രത്യക്ഷ ഇടപെടലായി മാറുന്നത്. അത് സ്വാഭാവികമായി കൈമാറുന്ന ഒരു കാര്യമാണ്. റിസർവ് ബാങ്കിനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം സാധാരണ കമ്പനികളെ പോലെ ലാഭ നഷ്ട അടിസ്ഥാനത്തിൽ മാത്രമല്ല പ്രവർത്തനം. അതിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽനിന്ന് ലഭിക്കുന്നസാമ്പത്തികനേട്ടത്തെ ലാഭം എന്ന് പോലും വിശേഷിപ്പിക്കാറില്ല. സർപ്ലസ് അഥവാ മിച്ചം എന്ന വാക്കാണ് ഇവിടെ പൊതുവെ ഉപയോഗിക്കാറ്. ആർബിഐയുടെ പ്രവർത്തനത്തിനും അടിയന്തര സാഹചര്യങ്ങൾക്കാവശ്യമായ ഫണ്ടുകളും നീക്കിവയ്ക്കുന്നത് ഈ മിച്ചത്തിൽനിന്നാണ്. റിസർവ് ബാങ്കിന്റെ ഓഹരി ഉടമകൾ കേന്ദ്ര സർക്കാരാണ്. സ്വാഭാവികമായും കേന്ദ്രത്തിന് ലാഭവിഹിതം നൽകേണ്ടത് അവരുടെ ബാധ്യതയുമാണ്. എന്നാൽ, തങ്ങൾക്ക് ഇത്ര തുക ഈ ഇനത്തിൽ നൽകണം, ക്യാപ്പിറ്റൽ റിസർവുകളായി ഇത്ര തുക സൂക്ഷിക്കുന്നതെന്തിനാണ്, ഞങ്ങൾ ആവശ്യപ്പെടുമ്പോഴെല്ലാം പറയുന്ന തുക ഇടക്കാല ലാഭവിഹിതമായി നൽകണം എന്നെല്ലാം നിർദേശിക്കുന്നത് അതിന്റെ സ്വയംഭരണ അവകാശത്തെ ഹനിക്കലാണ്, പ്രവർത്തനത്തിൽ നേരിട്ട് ഇടപെടുന്നതിന് തുല്യവുമാണ്. മാത്രവുമല്ല, ഇത് റെഗുലേറ്റർക്കുമേൽ അസാധാരണമായ സമ്മർദം ഉണ്ടാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഉർജിത് പട്ടേൽ രാജിവയ്ക്കാൻ ഇത്തരം സമ്മർദം ഒരു കാരണമായിരുന്നു.

വിത്തെടുത്ത്‌ കുത്തുന്നു
സ്വയംഭരണസ്ഥാപനങ്ങളിൽ ഏറെ പ്രത്യേകതയുള്ള ഒന്നാണ് റിസർവ് ബാങ്ക്. രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തികഘടനയുടെ അസ്‌തിവാരം എന്ന് പറയുന്നത് കേന്ദ്ര ബാങ്കും അത് സൂക്ഷിക്കുന്ന റിസർവുകളുമാണ്. സമ്പദ്ഘടനയുടെ നിലവാരവും കറൻസിയുടെ മൂല്യവുംമറ്റും ഇതിനെ ആധാരപ്പെടുത്തിയാണിരിക്കുന്നത് . കേന്ദ്ര സർക്കാരിന്റെ ആജ്ഞ അനുസരിക്കുന്ന ഒരു സംവിധാനമല്ല കേന്ദ്ര ബാങ്ക്. രാജഭരണം നിലവിലുള്ളതുൾപ്പെടെ ഒരു രാജ്യത്തും അത് അങ്ങനെയല്ല. ഇന്നത്തെ രീതിയിലല്ലെങ്കിലും ഇന്ത്യയിൽ നാട്ടുരാജാക്കന്മാർ ഭരിച്ചിരുന്ന കാലത്തും ഇത്തരത്തിൽ സമ്പത്ത് സൂക്ഷിക്കുന്നതിന് കാണിച്ചിരുന്ന വ്യഗ്രതയുടെ ഒരു ഉത്തമദൃഷ്ടാന്തമാണ് ശ്രീപത്മനാഭസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിൽ സൂക്ഷിച്ചിരുന്ന നിധിശേഖരം. ആ വിത്തെടുത്ത് കുത്താൻ രാജഭരണംപോലും ശ്രമിച്ചിരുന്നില്ല. അതുകൊണ്ട് റിസർവ് ബാങ്കിന്റെ അധികാരത്തിന്മേൽ കടന്നുകയറുന്നത് വിപൽക്കരമായ നീക്കമാണ്‌. സർക്കാരിന്റെ സാമ്പത്തികപ്രതിസന്ധി പരിഹരിക്കലല്ല റിസർവ് ബാങ്കിന്റെ കടമ. അത് രാജ്യത്തെ പണവ്യവസ്ഥയുടെ സൂക്ഷിപ്പുകാരനാണ്. വിപണിയിലേക്കുള്ള പണത്തിന്റെ ഒഴുക്ക് ക്രമീകരിച്ച് സാമ്പത്തികവ്യവസ്ഥയുടെ സുസ്ഥിരത സൂക്ഷിക്കേണ്ട സ്ഥാപനമാണ് . അല്ലാതെ സ്വയം കുഴിച്ച കുഴിയിൽ വീണ് കൈകാലിട്ടടിക്കുന്ന മോഡിയെയും അമിത്‌ ‌ഷായെയും സാമ്പത്തികമെന്നാൽ ആട്ടിൻകാഷ്‌ഠമാണോ, കൂർക്കക്കിഴങ്ങാണോ എന്നുപോലും തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയാത്ത നിർമല സീതാരാമൻ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവരെയും രക്ഷിച്ചെടുക്കലല്ല ആർബിഐയുടെ ജോലി. ഇവിടെ ഒരു കറവപ്പശുവിനെ എന്ന പോലെ റിസർവ് ബാങ്കിനെ ഉപയോഗിക്കുകയാണ് കേന്ദ്രഭരണത്തിലുള്ളവർ. കറന്ന് കറന്ന് അകിടിൽനിന്ന് ചോരവരെ പിഴിഞ്ഞെടുക്കുന്നത് സാമ്പത്തിക മേഖലയിൽ വൻ പ്രത്യാഘാതം സൃഷ്ടിക്കും. ഈ ഓർമകൾ ഉണ്ടായിരിക്കേണ്ടവർ രാജ്യത്തെ എല്ലാ സ്വത്തിന്റെയും ആത്യന്തിക ഉടമകളായ ജനങ്ങളാണ്.

How are the fundamentals of the Indian economy?

Udit Misra
On Thursday, after a two-hour-long meeting with a whole host of economists, sectoral experts and entrepreneurs, Prime Minister Narendra Modi sounded sanguine about the Indian economy recovering from hitting a 42-year low in terms of nominal gross domestic product growth rate.

“The strong absorbent capacity of the Indian economy shows the strength of basic fundamentals of the Indian economy and its capacity to bounce back,” he said adding sectors like tourism, urban development, infrastructure, and agri-based industry have a great potential to take forward the economy and for employment generation.

The PM’s meeting and his statement on Thursday were significant not only because they happen in the run-up to the Union Budget, which will be presented on February 1, but also because, once again, the Indian economy is being seen to be faltering.

The first advance estimates of national income for the current financial year, released earlier in the week, found that nominal GDP was expected to grow at just 7.5% in 2019-20. This is the lowest since 1978. Real GDP is calculated after deducting the rate of inflation from the nominal GDP growth rate. So, if for argument sake, the inflation for this financial year is 4%, then the real GDP growth would be just 3.5%.

Just for perspective, the Union Budget presented in July 2019 expected a real GDP growth of 8% to 8.5% and a nominal GDP growth of 12% to 12.5%, with a 4% inflation level.

What is the significance of the phrase ‘fundamentals of the economy are strong’?

The PM has reiterated a phrase of reassurance — underscoring the strong fundamentals of the Indian economy — that has been often used by policymakers in the past when the economy is seen to be faltering.

For instance, in October 2017, then Finance Minister Arun Jaitley brushed aside queries of the strains on economic growth by repeating this phrase. Earlier, during the sharp dip in GDP growth rate in 2013, both Prime Minister Manmohan Singh and Finance Minister P Chidambaram reiterated that the same phrase.

Globally, too, this phrase is a boilerplate.

One of the most infamous use of this phrase happened when on the morning of September 15, 2008 — the day Lehman Brothers (one of the most well-respected Wall Street brokerage firms) collapsed and unequivocally declared the Great Financial Crisis — then Republican Presidential candidate, Late John McCain reportedly stated that the fundamentals of the US economy are strong.

Roughly a year before that, in December 2007, then US President George W Bush told Reuters that “the country’s economic fundamentals were strong despite ‘headwinds’ from a weaker housing market, and he voiced confidence in a plan to ease the subprime mortgage crisis”.

So, what are the ‘fundamentals of an economy’?

When one talks about the fundamentals of an economy, one wants to look at economy-wide variables such as the overall GDP growth (real and or nominal), the overall unemployment rate, the level of fiscal deficit, the valuation of a country’s currency against the US dollar, the savings and investment rates in an economy, the rate of inflation, the current account balance, the trade balance etc.

There is intuitive wisdom in looking at these “fundamentals” of an economy when it goes through a tough phase. Such an analysis, when done honestly, can give a sense of how deep the strain in an economy run. It can answer the question whether the current crisis just an exaggerated response to a sectoral problem or is there something more “fundamentally” wrong with the economy that needs urgent attention and “structural” reform.

A spike in a 30-stock index, such as the BSE Sensex, could be misleading if it is out of tune with the GDP rate. Looking at a broader stock index, say a BSE500, may add to the picture. Similarly, comparing the growth of high-end cars to the slump in demand for cheap biscuit packets is also of limited analytical value. That’s because these high and lows may largely be due to some sector-specific factor, not an economy-wide factor.

To be sure about the broader health of the economy, one must look at the broader variables. That way, one reduces the chances of getting the diagnosis wrong.

So, what is the current state of the fundamentals of the Indian economy?

The data on most variables that one may call as fundamentals of the Indian economy are struggling.

Growth rate — both nominal and real — has decelerated sharply; now trending at multi-decade lows. Gross Value Added, which maps economic growth by looking at the incomes-generated is even lower; and its weakness in across most of the sectors that traditionally generated high levels of employment.

Inflation is up but the consolation is that the spike is largely due to transient factors. However, a US-Iran type of conflagration could result is a sharp hike in oil prices and, as such, domestic inflation may rise in the medium term.

Unemployment is also at the highest in several decades. According to some calculations, between 2012 and 2018, India witnessed a decline in the absolute number of employed people — the first instance in India’s history.

Fiscal deficit, which is proxy for the health of government finances, is on paper within reasonable bounds but over the years, the credibility of this number has come into question. Many, including the CAG, has opined that the actual fiscal deficit is much higher than what is officially accepted.

Bucking the trend, the current account deficit, is in a much better state but trade weakness continues as do the weakness of the rupee against the dollar; although on the rupee-dollar issue, a case can be made that the rupee is still overvalued and thus hurting India’s exports.

Similarly, while the benchmark stock indices have run up, and grabbed all attention, the broader stock indices like the BSE500 have struggled.

State of the economy: Beyond hiccups

Dipankar Dasgupta
An eminent economist observed recently in a national daily’s blog that in spite of the Indian economy’s periodic hiccups, there is no serious threat to the system. “[H]istory,” he asserts, “should give us some pause as we assess the prospects of (the) Indian economy in the medium to long run. There is no denying that the economy is going through a rough patch. But let us not forget that we have been here before. There is absolutely no reason for the panic …

“At the heart of the current slowdown is the process of cleaning up non-performing assets... As the cleanup process progresses... growth is bound to pick up. In the meantime, the government should remain focused on its long-term reform agenda.”

The advice to the government to concentrate on the long run even as the economy appears to be gasping in the immediate present is reminiscent of the following, much quoted, remark by John Maynard Keynes in his A Tract on Monetary Reform. “But this long run is a misleading guide to current affairs. In the long run we are all dead. Economists set themselves too easy, too useless a task if in tempestuous seasons they can only tell us that when the storm is long past the ocean is flat again.” The Tract was published in December, 1923, well before the onset of the Great Depression that produced Keynes’s all-time classic, The General Theory of Employment, Interest and Money (1936), a work that was concerned primarily with treatments of short-run problems afflicting free market economies.
The remedy Keynes suggested to resurrect ailing economies firmly emphasized the need for demand generation, primarily through public expenditure. In fact, he had explicitly questioned the effectiveness of monetary policy, such as interest rate reductions, to induce borrower-driven private spending to restore economic health. A lower cost of investment, he pointed out, was unlikely to stir up investment sentiments in a gloom surrounded economy.

The ineffectiveness of interest rate reduction has been amply demonstrated in the Indian case, since a series of repo rate cuts by the central bank has failed lately to prop up the growth rate. At the risk of missing out on the government’s fiscal deficit target therefore, many have suggested an urgent increase in government expenditure to boost production and flag off economic growth.

Direct government expenditure accrues as income to the private sector engaged in producing government demanded goods and services, assuming, of course, that demand is not met from unsold inventories of past production. These incomes, in turn, induce further private consumption expenditure, additional production and income and, hence, more consumption expenditure and so on. Keynes, as is well-known, termed this the multiplier, since the initial government spending creates a multiplied increase in expenditure and income. Most importantly, it increases production and short- term growth of the gross domestic product. Such increments in short- term growth rates, if sustained, average out into healthy medium-term progress.

The power of the multiplier process depends, though, on the strength of the propensity to spend out of income. If the propensity is weak, then the government expenditure may not have any significant impact. It is in this context that Michal Kalecki, a Polish economist, had an important message to deliver. Kalecki was several years younger to Keynes and a relatively unknown figure in the dominant English- speaking world of academic economics. However, he had anticipated the Keynesian theory described above, a fact that he himself pointed out in his Selected Essays on the Dynamics of the Capitalist Economy 1933-1970, an English translation of his works published by the Cambridge University Press in 1971. In the Introduction to the book, he writes that it includes “… three papers published in 1933, 1934 and 1935 in Polish before Keynes’s General Theory appeared and containing... its essentials”.

Kalecki, given his neo-Marxian background, had a version of the multiplier theory that was more illuminating than the one proposed by Keynes. He pointed out that in a capitalist economy, production generated two primary income forms — profits and wages. Profit earners typically represent richer sections of the economy, while wage earners constitute the poor. The poor tend to spend most of their incomes on consumption and save little, thereby adding strength to the multiplier. In contrast, consumption expenditure by the rich has a dubious connection at best with current incomes. These are largely independent of the inflow of extant profits or other incomes, most of which they save. For the expenditure income stream to have a powerful impact then, production technologies should be labour intensive.

Paradoxically enough, this implies that a blind reliance on bouts of government expenditure may not solve our problems either. What with the incredible pace of technological advancement, production processes are guided increasingly by artificial intelligence. Not that the latter is totally divorced from labour, but the quality of labour it depends on is fundamentally different from the labour that Kalecki or Keynes may have had in mind in connection with the multiplier process. India’s labour force is large (exceeding 400 crore, according to some estimates) and a vast majority of it is trapped in the informal sector. They are often referred to as unskilled labourers, not because they lack training per se, but on account of the fact that they are unexposed to the might of modern technology. The situation is ironic, since institutions such as the IIMs, the IITs and others produce graduates who are skill wise the envy of many developed nations in the world. Such highly educated workers do not lack employment opportunities. Besides, they belong to the affluent classes and resemble, expenditure propensity wise, the capitalists far more than Kalecki’s workers.

Even if short-run growth were to pick up therefore, through whatever means this goal may be achieved, it is likely to be characterized by joblessness. The job losers will mostly be unskilled workers or people whose families lack the wherewithal to purchase the super expensive education of our times. Under the circumstances, the West Bengal chief minister’s latest call for investment by micro, small and medium enterprises could well address a part of the unemployment problem, given that these industries are still dependent to an extent on low- skilled, labour-intensive technologies. However, it is not clear if those same MSMEs will have any major impact on the GDP growth rate.

The blog we started off with assured that history didn’t support a pessimistic view of the current state of the economy. Let us end up too with a historical digression. During the 1920s, the US stock market expanded rapidly, reaching its peak in 1929. Simultaneously, production declined and unemployment rose. The eventual market collapse was accompanied by struggling agriculture and large bank defaults. Economic subsidence in many other parts of the world shared similar features.

It is absurd surely to locate signs of a recession in India’s slowdown, leave alone the Great Depression. Yet, the situation is worrisome. The banking sector’s stressed loans have exceeded 12 per cent of total lending, the output of 8 crore industries has contracted, food inflation has spiked and consumer expenditure is limping. Lastly, the stock market dances joyfully as the GDP growth rate continues to decline.

Merrier events hopefully hide in the womb of the future. Till then quo vadis?

The author is former Professor of Economics, Indian Statistical Institute, Calcutta

In an economy sans economists, ministers resort to ‘bluff’ and ‘bluster’

P Chidambaram  

Everyone is an economist — from the homemaker making the household budget to the dairy owner who rears cows to supply milk, from the small business entrepreneur who manufactures parts to the construction major who builds and sells apartments.

They must, perforce, abide by the rules of the game embodied in the sector-specific laws and the general laws of contracts and taxes, the conventions of the trade, and the relationship with one’s counterpart/customer. These are knowns; actually they are known knowns. The best known is money. The protagonist in our story will take appropriate decisions mostly on the basis of the known knowns.

The protagonist could turn out to be wrong, because of the unknowns — both the known unknowns and the unknown unknowns. Over a period of time, the protagonist may master the unknowns too.

The protagonist may be elected as the chief minister of a state and may deliver an impressive account of governing the state. As long as the protagonist manages the best known known — money — all other knowns and unknowns are manageable. It is only when the protagonist has to travel beyond the knowns and the unknowns that there is trouble.

That trouble is called the market. And when the market is millions of individuals unrelated to each other taking individual decisions in an environment of fear and uncertainty, and impelled by different motives, the market is not simply trouble, it is big trouble.In the last six quarters for which official figures are available, India’s GDP growth was, in per cent, 8.0, 7.0, 6.6, 5.8, 5.0 and 4.5.

The best laid plans of mice and men can often go awry in the market. Size and scale matter. Giving an exam on a balanced budget does not present as many challenges as making the Budget for a government. Running a state does not throw as many challenges as governing a country.

Prime Minister Narendra Modi was the chief minister of Gujarat for about 12 years. His Finance Minister, Ms Nirmala Sitharaman, holds an MA degree in economics from Jawaharlal Nehru University. Between them, they thought — and why should they not? — they were competent economists capable of managing the Indian economy.

Alas, they find themselves in the unenviable situation of presiding over the slow decline and imminent collapse of the Indian economy. In the last six quarters for which official figures are available, India’s GDP growth was, in per cent, 8.0, 7.0, 6.6, 5.8, 5.0 and 4.5.

From all accounts that we hear, the Prime Minister and Finance Minister are worried, but will not show it — at least not yet. There is an apparent division of labour between them: the decisions are taken by the PMO and implemented by the Ministry of Finance. And there is mutual suspicion and a blame game between the mandarins in the two offices.

Now, the two main protagonists of the story are floundering and struggling to control the price of the humble onion, a staple among the poor and the middle class. Substitute ‘onion’ by one of a number of things that could go wrong, and what do we have?

Besides, household consumption is down according to the NSSO. Rural wages have declined. Producer prices are down, especially for farmers. Daily wage earners get work for no more than 15 days a month. Demand for MGNREGA is up.

Both durable and non-durable consumer goods are selling less. Wholesale price inflation has climbed up to 1.92 per cent and the consumer price inflation stands at 4.62 per cent. The plant load factor of all thermal plants is about 49 per cent, meaning thereby that one-half of all thermal capacity has been shut down because of lack of demand for electricity.

The government thinks it can wish away the impending disaster. The fault of the government is its stubborn and mulish defence of indefensible decisions taken in the past — demonetisation, a flawed GST, tax terrorism, regulatory overkill, protectionism and centralisation of decision-making in the PMO. Thanks to demonetisation on November 8, 2016, a man-made catastrophe was unfolding. Despite warnings, the government did not pause to take stock or reflect.

The Economist has called the government an ‘incompetent manager’ of the economy. With no other option, ministers have resorted to bluff and bluster.

The government has acknowledged that the economy is in a slowdown, but denied that there were ‘structural’ issues that need to be addressed. The government has described the problems as ‘cyclical’. It is a small mercy that they did not identify the causes as ‘seasonal’!

India’s economy is being run without the aid and advice of competent economists. The last one was Dr Arvind Subramanian. Imagine teaching a doctoral programme without a professor or performing a complicated surgery without a doctor! Running an economy without reputed economists — and through incompetent managers — is the same.

Website: pchidambaram.in @Pchidambaram_IN

The RBI and government must do whatever it takes to end the demand slump

Harsh Gupta
Growth has sharply slowed — for Q1 FY19 it was 8 per cent while for Q2 FY20 4.5 per cent. A casualty of this is the debate on India’s official growth statistics as nobody credible seems to question them anymore. Moreover, we must remember that the average growth rate for the NDA between 2014-19 was at 7.5 per cent while under UPA-2 it was at 6.9 per cent.

The reason for the current slowdown is the massive credit bubble of the last decade bursting along with, and to some extent caused by, the high real interest rates over the last few years. Mortgage and fixed deposit rates almost a decade ago were marginally higher than now even though nominal growth has fallen by around 10 percentage points. With residential real estate in a crisis, the shadow banking sector is also in a crisis.

The fiscal deficit has reduced from 4.7 per cent of GDP in 2013 to 3.5 per cent in the last five years — yes, it will go up this year and if we combine with states and off-book items, the number is higher, but that has always been the case. One must adjust for not just the Food Corporation debt but also normalise for the latest Pay Commission’s calendar. The government must come clean on the fiscal gap and announce a more realistic consolidation

roadmap with enough space for counter-cyclical deficits and automatic stabilisers. Fifty bps of GDP is not enough during downturns. As Sri Thiruvadanthai of the Jerome Levy Forecasting Centre has pointed out, the Centre’s debt to GDP ratio was around 20 percentage points higher at the beginning of the last boom cycle in 2003-04. The government should, through PPPs and EPC combined with Toll Operate Transfer (TOT)/Infrastructure Investment Trusts, fund a $1 trillion of infrastructure over five years.

Inflation has largely remained below the 4 per cent target. Core and especially wholesale inflation have been falling. Further, a range of 2-6 per cent has to be treated symmetrically rather than treating 4 per cent as a de facto ceiling. The average CPI number of 4.5 per cent during 2014-19, which is in contrast to the inflation rate of 10.2 per cent during 2009-14. What the RBI should do is to come out with a real rates framework with a publicly-declared neutral rate. While inflation targeting should remain the primary objective, a modified nominal growth target can be used as a secondary input along with financial stability considerations.

It is important to recognise that the current economic slowdown is monetary-financial in nature and to that extent cyclical/demand-related. We’ve had a sustained period of high real interest rates combined with sluggish money supply growth. The final nail in the coffin came when the Monetary Policy Committee thought in July and August 2018 that inflation is likely to overshoot the target. Consequently, they increased the repo rates which resulted in a further increase in our real repo rates to 4 per cent levels. Soon we had the NBFC crisis trigged by the IL&FS episode and we are still picking up the pieces. Unfortunately, many believe that a mere 135 basis cut will be able to fix the situation. However, they ignore than inflation has averaged a 100-basis point lower throughout the year.

This means that real interest rates haven’t moved much while the real prime lending rates have gone up. If transmission isn’t happening, then we should expect aggressive front-loading of rate cuts with massive open market operations. India’s 10-year G-Sec yield is now higher than the latest quarter’s nominal growth rate.

The RBI governor mentioned he’s willing to do “whatever it takes”. He has to follow this up. The government for its part has to nudge small savings and deposit rates lower to help transmission. Our rupee debt being incorporated into global indices would help and so would the Indian government issuing dollar/euro bonds. We also need to give tax incentives for retail investors to buy government or other debt through mutual funds and exchange traded funds. We need all hands on board — now.

Gupta is a public markets investor and Bhasin is a Delhi-based policy researcher.

Combating Hunger, Malnutrition and National dishonour

Harsh Mander
The abiding disgrace of new India is that despite unprecedented quantities of wealth and the vulgar ostentation which has become customary in the gaudy glitter of city life, India is unable to overcome hunger and malnourishment. This is even more unconscionable when government warehouses are overflowing with stocks of rotting rice and wheat. The 2019 Global Hunger Index (GHI) report brings sombre tidings this year: India’s poorer neighbours — Bangladesh, Nepal, and even Pakistan — have overtaken India in the battle against hunger.

Hunger is the failure to access the calories that are necessary to sustain an active and healthy life. It results in intense human suffering and indignity, as parents are forced to helplessly watch their children ache as they sleep hungry, as their brains and bodies are unable to grow to full potential, and, as they fall ill too often and are snatched away too early.

This is a colossal national dishonour for two reasons. One, this suffering is entirely preventable. Given appropriate public policies — sensitively designed, adequately resourced and effectively implemented — the country has both the wealth and the food stocks many times over to end hunger entirely. The relative success of our neighbours in combating hunger — Nepal emerging from 15 years of civil war and Pakistan still torn by internal conflict — is a sobering reminder of what India has not accomplished. Two, this failure does not spur public outrage and the introspection that it should.

The GHI report ranks India at a lowly 102 out of 117 countries listed. The GHI scores are based on four indicators — undernourishment (the share of population with insufficient calorie intake); child wasting (children with low weight for height, indicating acute undernutrition); child stunting (children with low height for age, reflecting chronic undernutrition); and child mortality (death rate of children under five).

Among all the countries included in the report, India has the highest rate of child wasting (which rose from the 2008-2012 level of 16.5 per cent to 20.8 per cent). Its child stunting rate (at 37.9 per cent) also remains shockingly high.

The report is instructive as it explains why Bangladesh and Nepal have surged ahead of a much wealthier India. The Bangladesh success story is attributed to pro-poor economic growth raising household incomes as well as significant improvements in “nutrition-sensitive” sectors like education, sanitation and health. Nepal, likewise, shows increased household wealth, maternal education, sanitation, health and nutrition programmes.

What must India do better to at least keep pace with its South Asian neighbours in tackling hunger? This is the question that Dipa Sinha, Parth Shrimali and I seek to answer in our essay in the latest 2018-19 India Exclusion Report of the Centre for Equity Studies.

We observe the cruel irony of the largest population of food-insecure people being food producers — farm workers, tenants, marginal and small farmers, fish workers and forest gatherers. To end hunger, food producers must be supported to receive adequate remuneration. We recommend sound measures to protect farmer incomes, including income transfers to farmers, minimum support-price guarantees and crop insurance, and a massive expansion of farm credit. For farm workers, a refocus on land reforms is called for, and, a greatly expanded and effectively managed rural employment guarantee programme with attention to land and watershed development, small irrigation and afforestation. There must also be an urgent and comprehensive shift to sustainable agricultural technologies less dependent on irrigation, chemical fertilisers and pesticides, to reverse our agri-ecological crisis.

The other large food-vulnerable population comprises informal workers. Hunger can’t be combated without addressing the burgeoning job crisis. It also entails labour reforms which protect job security, fair work conditions and social security of all workers. We also argue that the time has come for an urban employment guarantee programme, to help build basic public services and infrastructure for the urban poor — especially slum and pavement residents, and the homeless. This should also include employment in the care economy, with services for child-care, children and adults with disability and older persons.

The Public Distribution System must be universalised (excluding income tax payees), and should distribute not just cereals but also pulses and edible oils. Further, we need to reimagine it as a decentralised system where a variety of crops are procured and distributed locally. Both pre-school feeding and school meals need adequate budgets, and the meals should be supplemented with nutrient-rich foods such as dairy products, eggs and fruits. Social protection also entails universal pension for persons not covered by formal schemes, universal maternity entitlements to enable all women in informal work to rest and breast-feed their children, a vastly expanded creche scheme, and residential schools for homeless children and child workers.

Malnourishment results not just from inadequate food intakes, but also because food is not absorbed due to frequent infections caused by bad drinking water, poor sanitation and lack of healthcare. India’s nutrition failures are also because of persisting gaps in securing potable water to all citizens, and continued open defecation despite optimistic official reporting. There is an urgent requirement for a legally enforceable right to healthcare, with universal and free out-patient and hospital-based care, free diagnostics and free medicines.

All of this is not unknown. Yet, India continues to fail children born in impoverished households, to homeless people and single mothers, and to oppressed castes and social groups. Our economic policy continues to be trapped in an elite capture, dominated by measures that support big businesses to the exclusion of farmers and workers. Social rights are broken and betrayed.

At its core, the reason for India’s continuing failures to end hunger and malnutrition of its millions is the indifference of people who have never known the agony of involuntary hunger. This is ultimately the result of our enormous cultural comfort with inequality, our gravest and most culpable civilisational flaw.

The writer is a human rights worker and writer

Five years of Make in India

Christophe Jaffrelot, Vihang Jumle |

Prime Minister Narendra Modi launched the Make in India campaign on September 25, 2014 with these words: “I tell the world, ‘Make in Inda’. Sell anywhere but manufacture here.” Modi aspired to emulate China — a country he had visited many times as Gujarat chief minister — in attracting foreign investment to industrialise India. The objective was, officially, to increase the manufacturing sector’s growth rate to 12-14 per cent per annum in order to increase this sector’s share in the economy from 16 to 25 per cent of the GDP by 2022 — and to create 100 million additional jobs by then.

Five years later, this policy has produced contrasting results. Foreign direct investment (FDI) has increased from $16 billion in 2013-14 to $36 billion in 2015-16. But this remarkable achievement needs to be qualified from two standpoints. First, FDIs have plateaued since 2016 and second, they are not contributing to India’s industrialisation. FDIs in the manufacturing sector, in fact, are on the wane. In 2017-18, they were just above $7 billion , as against $9.6 billion in 2014-15. Services cornered most of the FDIs — $23.5 billion, more than three times that of the manufacturing sector. This is a clear reflection of the the Indian economy’s traditional strong points, where computer services, for instance, are remarkably developed. But can a country rely on services without developing an industrial base? The response is clearly no and this is why “Make in India” was initiated.

The idea, then, was to promote export-led growth: Foreign investors were invited to make in India, not necessarily for India. But few investors have been attracted by this prospect, and India’s share in the global exports of manufactured products remains around 2 per cent — China’s is around 18 per cent.

Why has Make in India failed to deliver? First, a large fraction of the Indian FDI is neither foreign nor direct but comes from Mauritius-based shell companies. Indian tax authorities suspected that most of these investments were “black money” from India, which was routed via Mauritius. Second, the productivity of Indian factories is low. According to a McKinsey report, “workers in India’s manufacturing sector are almost four and five times less productive, on average, than their counterparts in Thailand and China”. This is not just because of insufficient skills, but also because the size of the industrial units is too small for attaining economies of scale, investing in modern equipment and developing supply chains. Why are companies small? Partly by choice, because labour regulations are more complicated for plants with more than 100 employees. Government approval is required under the Industrial Disputes Act of 1947 before laying off any employee and the Contract Labour Act of 1970 requires government and employee approval for simple changes in an employee’s job description or duties.

Infrastructure is also a problem area. Although electricity costs are about the same in India and China, power outages are much higher in India. Moreover, transportation takes much more time in India. According to Google Maps, it takes about 12.5 hours to travel the 1,213 km distance between Beijing to Shanghai. A Delhi to Mumbai trip of 1,414 km, via National Highway 48, in contrast, takes about 22 hours. Average speeds in the China are about 100 km per hour, while in India, they are about 60 km per hour. Railways in India have saturated while Indian ports have constantly been outperformed by many Asian countries. The 2016 World Bank’s Global Performance Index ranked India 35th among 160 countries. Singapore was ranked fifth, China 25th and Malaysia 32nd. The average ship turnaround time in Singapore was less than a day; in India, it was 2.04 days.
 

Bureaucratic procedures and corruption continue to make India less attractive for investors. It has made progress in the World Bank’s Ease of Doing Business index, but even then, is ranked 77 among 190 countries. India ranks 78 out of 180 countries in Transparency International’s Corruption Perception Index. To acquire land to build a plant, for instance, remains difficult. India has slipped 10 places in the latest annual Global Competitiveness Index compiled by Geneva-based World Economic Forum (WEF).

There was clearly a contradiction in the attempt to attract foreign investors to Make in India before completing the reforms of labour and land acquisition laws. Liberalisation is not the panacea for all that ails the economy, but it is a prerequisite if India intends to follow an export-oriented growth pattern.

A significant move in this direction was made last month with the reduction of the company tax from about 35 to about 25 per cent (at least on paper), a rate comparable with most of India’s neighbours. This reform is also consistent with the government’s effort to compete with South East Asian countries, in particular, to attract FDIs. This competition has acquired a new dimension in the context of the US-China trade dispute. After the Trump administration increases tariffs on Chinese exports to the US, several companies will shift their plants from China to other Asian countries. Some of them have already done so. According to the Japanese financial firm Nomura, only three of the 56 companies that decided to relocate from China moved to India. Of them, Foxconn is a major player which will be now assembling its top-end iPhones in India. Whether other big multinationals will begin to show interest at manufacturing in India remains to be seen.

But India will have to face another external challenge too as it sees capital fleeing the country. The net outflow of capital has jumped as the rupee has dropped from 54 a dollar in 2013 to more than 70 to a dollar in 2019, at a time when oil is becoming more expensive.

Jaffrelot is senior research fellow at CERI-Sciences Po/CNRS, Paris, and Professor of Indian Politics and Sociology at King’s India Institute, London. Jumle is an associate at Ikigai Law, New Delhi

വലതുപക്ഷ അവാർഡ് വലതുപക്ഷ സാമ്പത്തികസിദ്ധാന്തത്തിന്രാംകുമാർ

ആർ രാംകുമാർ
Read more: https://www.deshabhimani.com/articles/abhijit-banerjee-nobel-prize/828068

ആർ രാംകുമാർ
Read more: https://www.deshabhimani.com/articles/abhijit-banerjee-nobel-prize/828068

ആർ രാംകുമാർ

ആർ രാംകുമാർ
Read more: https://www.deshabhimani.com/authors/%E0%B4%86%E0%B5%BC+%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC

ആർ രാംകുമാർ
Read more: https://www.deshabhimani.com/authors/%E0%B4%86%E0%B5%BC+%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC

ലോകത്ത്‌ സാമ്പത്തികശാസ്ത്രത്തിൽ നൽകപ്പെടുന്ന ഏറ്റവും ഉന്നതമായ പുരസ്‌കാരമായ റോയൽ സ്വീഡിഷ് അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസ് സമ്മാനം (നൊബേൽ സമ്മാനം എന്ന് പൂർണാർഥത്തിൽ വിളിക്കാൻ കഴിയില്ല) ഇത്തവണ നൽകപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് ഇന്ത്യൻ വംശജനായ അഭിജിത് ബാനർജിക്കും സഹപ്രവർത്തകരായ എസ്‌തർ ദുഫ്‌ലോക്കും മൈക്കൽ ക്രീമർക്കുമാണ് എന്നത് ഏറെ വാർത്തയായിട്ടുണ്ട്. പല രൂപത്തിൽ ഈ വാർത്ത ശ്രദ്ധ നേടിയിട്ടുള്ളതായി കാണാം. അമർത്യ സെന്നിനുശേഷം ഈ സമ്മാനം ലഭിക്കുന്ന ഭാരതീയനാണ് ബാനർജി എന്നതിനാൽ ഒരു ദേശീയ ആഘോഷമായിത്തന്നെ ഈ പുരസ്‌കാരലബ്‌ധി നമ്മുടെ മുന്നിൽ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. മോഡി സർക്കാരിന്റെ ചില സാമ്പത്തികനയങ്ങൾക്കെതിരായി അഭിപ്രായപ്രകടനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട് എന്നതിനാൽ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു മോഡി വിരുദ്ധനും കോൺഗ്രസ് അനുകൂലിയുമായി ചില മാധ്യമങ്ങൾ അവതരിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതേസമയം, അദ്ദേഹം മോഡി വിരുദ്ധനോ കറകളഞ്ഞ മതനിരപേക്ഷവാദിയോ അല്ല എന്ന് സ്ഥാപിക്കുന്ന, ആർഎസ്എസിനെയും മോഡിയെയും പുകഴ്‌ത്തി അദ്ദേഹം എഴുതിയ ഒരു ലേഖനവും ഇതിനകം പുറത്തുവന്നിട്ടുണ്ട്.

ബാനർജിയുടെ രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് ഞാൻ വരാം, എന്നാൽ അതിനുമുമ്പ്‌, അദ്ദേഹത്തിന് എന്തിനാണ് നൊബേൽ സമ്മാനം ലഭിച്ചത് എന്ന് നമുക്കൊന്ന് പരിശോധിക്കാം. ആഗോളതലത്തിൽ ദാരിദ്ര്യം ലഘൂകരിക്കാനുതകുന്ന “റാൻഡോമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾ ട്രയൽ” (ആർസിടി) എന്ന ഒരു പരീക്ഷണരീതി ഇവർ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു എന്നതാണ് നൊബേൽ സമ്മാന അവാർഡ് കമ്മിറ്റി അവരുടെ പത്രക്കുറിപ്പിൽ പറഞ്ഞിട്ടുള്ളത്. ആരോഗ്യമേഖലയിൽ മരുന്നുകളുടെ ശേഷിയും ഫലവും മനസ്സിലാക്കാൻ കുറെക്കാലമായി  ഉപയോഗിച്ചുവരുന്ന ഒരു പരീക്ഷണരീതിയാണിത്. ജനസംഖ്യയിൽനിന്ന് രണ്ടുവിഭാഗങ്ങളെ ആദ്യം റാൻഡമായി (ആകസ്‌മികമായി) വേർതിരിക്കുന്നു. ഒരു വിഭാഗം ഈ പരീക്ഷണത്തിൽ പങ്കെടുക്കുന്നു, അതായത്, ഒരു പ്രത്യേക മരുന്ന് കഴിക്കുന്നു. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം (കൺട്രോൾ ഗ്രൂപ്പ്) ഈ പരീക്ഷണത്തിൽ പങ്കെടുക്കുന്നില്ല, അതായത് അവർ സാധാരണ ആരോഗ്യപരിപാലനം തുടരുന്നു. മരുന്ന് കഴിച്ചശേഷം ഈ രണ്ടു ഗ്രൂപ്പുകൾ തമ്മിൽ വ്യത്യാസമുണ്ടോ എന്ന് പരിശോധിക്കുന്നു. കാര്യമായ വ്യത്യാസമുണ്ടെങ്കിൽ മരുന്നിന് രോഗനിവാരണശേഷിയുണ്ട് എന്ന് കണ്ടെത്തുന്നു. കാരണം, ആദ്യത്തെ ഗ്രൂപ്പ് മരുന്ന് കഴിച്ചു എന്നതുമാത്രമാണ് ആദ്യത്തെയും രണ്ടാമത്തെയും ഗ്രൂപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള ഏക വ്യത്യാസം. ഇത്തരത്തിൽ അനവധി പരീക്ഷണങ്ങൾ തുടർച്ചയായി നടത്തുമ്പോൾ നമുക്ക് ആ മരുന്നിന്റെ പ്രതിരോധശേഷിയെപ്പറ്റി കൃത്യമായ ധാരണ കൈവരുന്നു. ഗ്രൂപ്പുകൾ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത് പൂർണമായും റാൻഡമായാണ് എന്നതാണ് ഈ പരീക്ഷണത്തിന് ആധികാരിതയുണ്ട് എന്ന്‌ പറയാൻ കാരണം.

ആരോഗ്യമേഖലയിൽ ഇത്തരം പരീക്ഷണങ്ങൾ ഒരളവുവരെ വിജയിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്നുപറയാം. എന്നാൽ, ഇവിടെയും പലപ്പോഴും പരീക്ഷണങ്ങളുടെ നൈതികത കാത്തുസൂക്ഷിക്കാൻ ഇത്തരം പരീക്ഷണങ്ങൾക്ക് കഴിഞ്ഞിട്ടില്ലെന്ന് പരാതികൾ ഉയർന്നിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ, ഇത്തരം ആർസിടി-കൾ സാമൂഹ്യപഠനരംഗത്ത് ഉപയോഗിക്കപ്പെടാൻ ആരംഭിച്ചത് ഈയടുത്ത കാലത്താണ്. അവിടെയാണ് ബാനർജിയും ദുഫ്‌ലോയും ക്രീമറും കടന്നുവരുന്നത്. 2003-ൽ ഇവർ ചേർന്ന് സ്ഥാപിച്ചതാണ് ജമാൽ അബ്ദുൽ ലത്തീഫ് പോവെർട്ടി ആക്‌ഷൻ ലാബ് (ജെ-പാൽ). ദാരിദ്ര്യം ഇല്ലാതാക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ ആർസിടി-കൾ ഉപയോഗിക്കുക എന്നതായിരുന്നു ഈ സ്ഥാപനത്തിന്റെ ഗവേഷണോദ്ദേശ്യം. 2003-നുശേഷം വലിയതോതിൽ കോർപറേറ്റ് സാമ്പത്തിക സഹായവും വൻകിട ഫൗണ്ടേഷനുകളുടെ സാമ്പത്തിക സഹായവും ഈ സംഘടനയ്‌ക്കും ഇവിടത്തെ ഗവേഷണങ്ങൾക്കും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. സാമ്പത്തിക ഗവേഷണരംഗത്ത് “ഡെവലപ്മെന്റ് ഇക്കണോമിക്‌സ്‌’ എന്ന ശാസ്ത്രശാഖയെത്തന്നെ ആർസിടി-കൾ ഏറെക്കുറെ പിടിച്ചടക്കിയിട്ടുള്ളതായി കാണാം. ദാരിദ്ര്യ ലഘൂകരണം എന്ന ലക്ഷ്യം ഇവർക്കുള്ളതുകൊണ്ടുതന്നെ, അസമത്വവും ദുരിതവും ഏറെ വർധിച്ചിട്ടുള്ള ഈ മുതലാളിത്ത കാലഘട്ടത്തിൽ, ഇടതുപക്ഷ-പുരോഗമന കാഴ്‌ചപ്പാടുള്ളവർപോലും ഈ പരീക്ഷണരീതിയെപ്പറ്റി വളരെ ആദരണീയതയോടുകൂടിമാത്രം സംസാരിക്കുന്നത് ശ്രദ്ധയിൽപെട്ടിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ, വളരെ ജനവിരുദ്ധവും അശാസ്ത്രീയവുമാണ് ആർസിടി-കൾ എന്ന് ഇടതുപക്ഷ സാമ്പത്തിക -സാമൂഹ്യ ശാസ്ത്രജ്ഞർ ഏറെക്കാലമായിത്തന്നെ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ളത് ഇവരുടെ ശ്രദ്ധയിൽപെട്ടിട്ടില്ലെന്ന് തോന്നുന്നു. മാത്രമല്ല, സാമൂഹ്യ-ഗവേഷണങ്ങളെ ഇടുങ്ങിയ ഒരു പ്രകൃതിതത്വജ്ഞാനപരമായ അന്വേഷണമായി ആർസിടി-വാദികൾ ചുരുക്കിക്കെട്ടുന്നു എന്ന വിഷയവും ഇതോടൊപ്പം ഉന്നയിക്കപ്പെടേണ്ടതുണ്ട്.

എന്തുകൊണ്ട് പാവപ്പെട്ടവൻ പാവപ്പെട്ടവനായി എന്ന ചോദ്യം നമുക്കു മുന്നിൽ പുതിയതല്ലല്ലോ. നമ്മൾ മനസ്സിലാക്കിയിട്ടുള്ളത് ഇതിനുത്തരം സാമൂഹ്യപരവും സാമ്പത്തികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ വിവിധ ചൂഷണങ്ങൾ കാരണമാണ് ദാരിദ്ര്യം നിലനിൽക്കുന്നത് എന്നാണ്. ഇതിന് വർഗപരവും ജാതിപരവും ലിംഗപരവുമായ കാരണങ്ങളുണ്ട്. അതായത്, ഈ ചുറ്റുപാടുകളെ മാറ്റിമറിക്കുന്ന ഒരു പ്രക്രിയയിലൂടെ മാത്രമേ ദാരിദ്ര്യം പൂർണമായി ദൂരീകരിക്കപ്പെടുകയുള്ളൂ. എന്നാൽ, സാമൂഹ്യമാറ്റത്തിന്റെ ഈ സങ്കീർണതകളിലൊന്നും ആർസിടി-വാദികൾക്ക് താൽപ്പര്യമില്ല. പകരം അവർ അന്വേഷിക്കുന്നത് വളരെ ചെറിയ ഉത്തേജനങ്ങൾവഴി വ്യക്തികളുടെ പെരുമാറ്റത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ കൊണ്ടുവരാമോ, ഇത്തരം മാറ്റങ്ങൾവഴി ദാരിദ്ര്യം ലഘൂകരിക്കാമോ അല്ലെങ്കിൽ ജീവിതങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്താമോ എന്നതാണ്. ഭക്ഷണം വാങ്ങാൻ പൈസയില്ലാത്ത മൊറോക്കോയിലെ ചെറുപ്പക്കാരൻ ടിവി വാങ്ങിയതെന്തിന്? ഇന്ത്യയിലെ ദരിദ്രർ തങ്ങളുടെ വരുമാനത്തിന്റെ ഏഴു ശതമാനം പഞ്ചസാര വാങ്ങാൻ ചെലവഴിക്കുന്നതെന്തിന്? ദരിദ്ര കുടുംബങ്ങൾക്ക് ഒരു കൊതുകുവല ഫ്രീയായി നൽകിയാൽ മലേറിയ കുറയുമോ? ഇന്ത്യയിലെ 521  ഗ്രാമത്തിൽ അവർ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ അവർ കണ്ടെത്തിയത് വാക്‌സിനേഷൻപോലുള്ള രീതികൾ ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ പ്രചരിപ്പിക്കാൻ ഏറ്റവും മെച്ചപ്പെട്ട മാർഗം പരദൂഷണങ്ങളാണ് എന്നതാണ്. അതായത്, പരദൂഷണം പ്രചരിപ്പിക്കലാണ് ആരോഗ്യപരിപാലന മാർഗങ്ങൾ ജനകീയമാക്കാൻ ഏറ്റവും ആവശ്യം! ഇത്തരത്തിലുള്ള ചോദ്യങ്ങൾ പ്രധാനപ്പെട്ടവയാണെന്ന് വാദിക്കാൻ അവർ പറയുക സാമൂഹ്യമാറ്റം വലിയ മാറ്റങ്ങളിലൂടെയല്ല കൊണ്ടുവരേണ്ടത്, മറിച്ച് ചെറിയ ചെറിയ വർധനകളിലൂടെയാണ്  കൊണ്ടുവരേണ്ടത് എന്നാണ്.

പല സാഹചര്യങ്ങളിലും ഈ ചെറിയ ചെറിയ വർധനകളിലൂടെയുള്ള ദാരിദ്ര്യലഘൂകരണം പുരോഗമനപരമായ സാമൂഹ്യമാറ്റങ്ങൾക്ക് തടസ്സം നിൽക്കുന്നു എന്നത് പലരും കാണുന്നില്ല. ചരിത്രപരമായ അറിവുകളിലൂടെയും മറ്റനേകം രാജ്യങ്ങളിലെ അനുഭവംകൊണ്ടും നമുക്ക് പ്രാപ്തമായ ചില നയപരമായ അറിവുകളുണ്ട്. പിന്നോക്കം നിൽക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിൽ വേണ്ടത് ഭൂപരിഷ്‌കരണമാണ്; അത് ചെയ്യേണ്ടത് ഭരണകൂടമാണ്. വേണ്ടത് സാർവജനീയ വിദ്യാഭ്യാസമാണ്; അതിനുവേണ്ടത് നിയമകൽപ്പിതമായി എല്ലാ കുട്ടികളെയും സ്‌കൂളിൽ ചേർക്കേണ്ട നയങ്ങളാണ്. വേണ്ടത് സാർവജനീയ ആരോഗ്യപരിപാലന കേന്ദ്രങ്ങളാണ്; ഇതിനുവേണ്ടത് സർക്കാർ നിക്ഷേപമാണ്. എന്നാൽ, ഇതൊന്നും ചരിത്രപരമായി നമുക്ക് കിട്ടിയ അറിവുകളാണെന്ന്‌ ആർസിടി-വാദികൾ അംഗീകരിക്കുകയേ ഇല്ല. അവർക്കുവേണ്ടത് ചെറിയ ചെറിയ ഉത്തേജനങ്ങൾവഴി ജനങ്ങളുടെ പെരുമാറ്റങ്ങളെ/ സ്വഭാവങ്ങളെ മാറ്റാൻ കഴിയുമോ എന്ന് പരിശോധിക്കലാണ്. ഇതിനെ തെളിവുകളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയ നയരൂപീകരണം എന്നാണ്‌ അവർ വിളിക്കാറുള്ളതെങ്കിലും ചരിത്രപരമായി സമൂഹങ്ങൾ ആർജിച്ച പല തെളിവുകളെയും അറിവുകളെയും ഒരു വലതുപക്ഷ സമീപനത്തിൽനിന്നുകൊണ്ട് തള്ളിക്കളയുകയാണ് ഇവർ ചെയ്യുന്നത് എന്ന യാഥാർഥ്യം പലരും കാണാതെ പോകുന്നു എന്നത് ദുഃഖകരമാണ്.

രണ്ടു ഗ്രൂപ്പുകളെ ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ട് നടത്തുന്ന ഈ ഗവേഷണരീതിയിൽത്തന്നെ ഒരു അടിസ്ഥാന പ്രശനമുണ്ട് എന്നത് കണ്ടേ തീരൂ. പ്രത്യേകിച്ചും സാമൂഹ്യശാസ്‌ത്രത്തിൽ. കൊതുകുവല ഫ്രീയായി നൽകിയ കുടുംബങ്ങളുടെ ഗ്രൂപ്പിൽ കൊതുകുവല ഫ്രീയായി നൽകാത്ത ഗ്രൂപ്പിനേക്കാൾ മലേറിയ കുറവാണെന്നു കണ്ടെത്തിയാൽ കൊതുകുവലയില്ലാത്തതുകൊണ്ടാണ് മലേറിയ പെരുകിയതെന്ന് അർഥമുണ്ടോ? ഇല്ല എന്നതാണ് സത്യം. ഇതിനെ “ആഭ്യന്തരമായ സാധുത’യുടെ പ്രശ്നം എന്നാണ്‌ നൊബേൽ സമ്മാന ജേതാവുതന്നെയായ ആംഗസ് ഡീറ്റൻ വിളിക്കുന്നത്. ആർസിടിയുടെ ഒരു വലിയ വിമർശകനാണ് അദ്ദേഹം. അതുപോലെതന്നെ, ഒരു ഗ്രാമത്തിൽ കൊതുകുവല ഫ്രീയായി നൽകുന്നത് മലേറിയ കുറച്ചു എന്നുതന്നെ കരുതിയാൽ അത് തൊട്ടടുത്ത ഗ്രാമത്തിന്റെ കാര്യത്തിലും ശരിയാകുമോ? ആകുമെന്ന് കരുതി രാജ്യത്തെ എല്ലാ കുടുംബങ്ങൾക്കും കൊതുകുവല ഫ്രീയായി നൽകുകയാണോ വേണ്ടത്? ഇതിനെ ഡീറ്റൻ വിളിക്കുന്നത് “ബാഹ്യമായ സാധുത”യുടെ പ്രശ്നം എന്നാണ്. ഇത്തരത്തിൽ അടിസ്ഥാനപരമായ വിമർശങ്ങൾക്കും ആർസിടി ഇരയായിട്ടുണ്ട്.

സാമ്പത്തികശാസ്ത്രത്തിലെ നൊബേൽ സമ്മാനം ഒട്ടും പുരോഗമനപരമായ ഒരു അവാർഡല്ല എന്നത് എല്ലാവർക്കുമറിയാം. വലതുപക്ഷ സാമ്പത്തികശാസ്ത്രജ്ഞർക്കുമാത്രം നൽകുന്ന ഒരു അവാർഡാണത്

അവസാനമായി, നൈതികമായ ഒരു പ്രശനം കൂടി പറഞ്ഞു പോയെ തീരൂ. ആർസിടി പരീക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമായി "ടെസ്റ്റ്’ ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗങ്ങൾക്ക് ഈ പരീക്ഷണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട എല്ലാ വിവരങ്ങളും ബന്ധപ്പെട്ടവർ കൈമാറുന്നുണ്ടോ എന്നുള്ളതാണത്. പലപ്പോഴും അവർ പോലും അറിയാതെയാണ് അവർ ഇത്തരം പരീക്ഷണങ്ങൾക്കു വിധേയരാകുന്നത് എന്നത് പലയിടത്ത് നിന്നും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഇത്തരത്തിൽ ലബോറട്ടറിയിലെ ഗിനി പന്നികളായി മനുഷ്യരെ ഈ പരീക്ഷണരീതി മാറ്റിയെടുക്കുന്നു എന്നത് ഗുരുതരമായ ഒരു വിഷയമാണ്. ആരോഗ്യരംഗത്തെ പോലെ മരുന്നുകളൊന്നും നൽകി രഹസ്യമായി പരീക്ഷണങ്ങൾ നൽകുന്നില്ലല്ലോ എന്നത് ഒരു വാദമേയല്ല. നൈതികത നൈതികത തന്നെയാണ്. അതിനെ അങ്ങിനെ തന്നെ കണ്ടേ മതിയാവൂ.

സാമ്പത്തികശാസ്ത്രത്തിലെ നൊബേൽ സമ്മാനം ഒട്ടും പുരോഗമനപരമായ ഒരു അവാർഡല്ല എന്നത് എല്ലാവർക്കുമറിയാം. വലതുപക്ഷ സാമ്പത്തികശാസ്ത്രജ്ഞർക്കുമാത്രം നൽകുന്ന ഒരു അവാർഡാണത് (അമർത്യ സെന്നിനെയും ആർതർ ലൂയിസിനെയുംപോലെയുള്ളവരെ മാറ്റിനിർത്തിയാൽ). അത്തരത്തിലൊരു അവാർഡ് ബാനർജിക്കും കൂട്ടർക്കും കിട്ടിയത് ഒരു അത്ഭുതമേയല്ല. എന്നാൽ, ഒരു ഭാരതീയന് കിട്ടി എന്നുള്ളതുകൊണ്ട് ഈ പിന്തിരിപ്പനും അശാസ്ത്രീയത നിറഞ്ഞതുമായ അവാർഡിനെ നമ്മൾ കൊണ്ടാടണോ? അതിലെ വലതുപക്ഷ രാഷ്ട്രീയത്തെ തുറന്നുകാട്ടുകയല്ലേ വേണ്ടത്?
(സംസ്ഥാന ആസൂത്രണബോർഡ് അംഗവും മുംബൈയിലെ ടാറ്റ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സോഷ്യൽ സയൻസസിലെ പ്രൊഫസറുമാണ് ലേഖകൻ)

The policy way out

Amartya Lahiri

It is by now clear that India is in the middle of a sharp growth slowdown. The debate surrounding the slowdown is whether it is a cyclical downturn or a structural correction. Diagnosing the problem is key for devising policy responses. Cyclical slowdowns can be dealt with using temporary fiscal and monetary stimulus. Structural problems, on the other hand, require long-run policy responses.

There are a few clues that point to the slowdown being structural rather than cyclical. For one, most of the growth between 2014 and 2017 was sparked by a sharp increase in government spending. Given India’s oil imports, the decline in the world price of oil by almost USD 50 a barrel between 2014 and 2016 represented a windfall revenue gain of USD 75 billion annually, or 3 per cent of GDP. Since the fiscal deficit barely moved, the government effectively used the windfall to finance various government schemes. Now that oil prices have reverted towards their previous levels, maintaining a stable fiscal deficit has necessitated a reduction in government expenditures.

The above suggests that absent the oil windfall, Indian growth over this period would have been 2-3 percentage points lower annually. Put differently, the economic slowdown has been ongoing for almost four years now. Cyclical downturns last a few quarters, maybe a year. Negative growth pressures for four years indicate structural problems.

A second clue that the problems are structural can be gleaned from the behaviour of investment demand. Throughout the period 2016-2018, a number of commentators and industry representatives kept up a drumbeat of criticism of the Monetary Policy Committee’s refusal to cut rates. The argument was that high real interest rates, along with the restrictions imposed by the Reserve Bank of India on banks’ lending in order to deal with the NPA problem, were jointly responsible for low investment demand. Since the beginning of 2019, both the monetary policy stance as well as the Prompt Corrective Action (PCA) norms have been relaxed by the RBI under a much more pliable RBI leadership. However, investment demand has barely moved in response.

The good news is that dealing with structural problems doesn’t require fiscal spending. Instead, it involves non-pecuniary costs. The government has to expend some of its considerable political capital in order to usher in long-term labour and land reforms. These aren’t easy because the state governments have to be roped in to get these reforms going.

The move to lower the corporate tax rate is a good one. It has the characteristic of a capital market structural reform as long as it is not used as a temporary fiscal measure. The government needs to signal unambiguously to markets that this is a permanent reduction of the base rate. Else, the uncertainty surrounding the longevity of the tax cut will undo a lot of its potential upside.

The financial infrastructure within which the economy operates is another key structural bottleneck that needs to be addressed urgently. At the centre of this problem is the public sector banking network which accounts for 75 per cent of India’s banking assets. Public sector banks introduce two complications to the financial system. First, they allow for capture of the credit allocation system by non-market forces. Second, since the regulator of banks is the RBI which is itself owned by the government, this amounts to the regulator regulating the entity that it itself is reporting to! This system is subject to regulatory capture. The government can induce regulatory changes by just changing the personnel it appoints to the upper management of the RBI or to its board, a scenario that played out in gory detail over the last year.

India needs to urgently begin reducing the importance of public sector banks in the economy. This can be done either through privatisation of existing public sector banks or through the granting of banking licenses to private operators. Given that the on-tap banking licenses on offer have attracted little interest so far suggests that the privatisation of public sector banks needs to be prioritised.

One of the few transformative ideas that was put forth in the July budget was issuing sovereign bonds. Unfortunately, it appears to have run into headwinds. The idea needs to be pursued for multiple reasons. First, sovereign bonds would force government debt to be priced in a more competitive setting. Currently, it is priced in a sheltered domestic bond market. Second, issuing sovereign bonds will force greater clarity and transparency of macroeconomic data since international creditors will demand that. Lastly, things like failure to achieve policy targets or reticence in releasing data will attract rapid punishment by markets. This fear will provide greater discipline to policymaking.

The government would also do well to revisit the appointments process to key technical and regulatory bodies. Functions like monetary policy, banking supervision, data collection and dissemination, audit of government financial accounts, are all technical jobs. Moreover, they need to be independent of government direction. It is crucial that technically competent people manage the institutions that oversee these functions. Appointing career bureaucrats with little to no domain training or background to run them doesn’t help in either facilitating functional competence or in signaling the independence of these institutions from government control. Domain competence needs to be prioritised.

The writer is professor of economics, Royal Bank research professor and Johal Chair, University of British Columbia, Canada. Views are personal

The architecture of choice

Puja Mehra
Humans are not unerring. Often enough, perfectly rational people tend to behave irrationally, as any salesman or advertiser would attest. Simply reducing the price from ₹1,000 to ₹999.99 increases sales. Economists used to believe that such human irrationality was compatible with economic theory. Psychologists showed in the 1960s that humans are irrational in a systemic way.

Consider this true story. A class found an exam in which the average score was 72 points out of 100 ‘too tough’. The same set of students were delighted on scoring an average of 70% in a subsequent one. Why? Because the numerical average of the class scores was 96 points. The professor had purposely raised the perfect score to 137 points. This exam was tougher; the average score had dropped. Rationally, the students should have been unhappy. Instead, they were elated.

That professor is behavioural economist Richard Thaler, the winner of the Nobel Prize in Economics this year. He went on to show that even small departures from rationality have outsized impacts, and that limitedly rational humans don’t fit neatly into classical economics. So, he helped develop a new branch of economics, behavioural economics, to study the interplay of human quirks and economic forces.

Prof. Thaler’s work is famously applied in constructing choices. How a choice is framed tends to influence choosers’ behaviour. Choice architects can thus ‘nudge’ choosers in a direction. For instance, by making a pension plan the default option, while giving the choice to opt out, people can be ‘nudged’ towards saving for their retirement. Scores of people have been successfully enrolled into pension schemes by default this way.

Pushing people in the directions that the choice architects prefer is not nudging, though. The nudge philosophy is that the chosen option makes choosers better off as judged by themselves. Say the problem at hand is unhealthy eating habits, which lead to obesity. An extreme solution would be strictly-enforced bans and diktats on food that can be consumed and that which is prohibited. A less extreme public policy would be a sin tax on fat or sugar. Nudge-type policies, on the other hand, would tend to include things like displaying the healthier food options relatively more prominently. Or mandating calorie labels on sweets boxes.

Changing mindsets

Development policies become measurably more effective when combined with insights into human behaviour. A common refrain in India is that constructing toilets will not guarantee cleanliness and hygiene; Swachh Bharat will succeed truly if behaviours change. For which mindsets must change. In experiments conducted in some States, application of behavioural economics successfully changed the sanitation mindset. The World Bank has documented some of the pilots. One such study found that open defecation dropped 11% from very high levels after a community-led total sanitation programme was combined in a few chosen villages with the standard approach of subsidies for toilet construction and information on the transmission of diseases.

Since going out in the open is partly a social norm, the researchers tried to facilitate the building of a new social norm. A technique was used in which volunteers escorted the villagers out to the field where they put some food next to some human waste. The experiment involved watching the flies go back and forth. The villages were nudged into collectively rejecting open defecation by making a declaration in public. The point being that to reap the benefits of sanitation, everybody has to do it together. Behaviours changed measurably.

Another study involved puzzle-solving sessions. It helped understanding the effects of caste on classroom performance. Boys from backward classes were found to be just as good at solving puzzles as boys from the upper castes when the caste identities were not revealed. In mixed-caste groups, revealing each of the boys’ caste created a significant “caste gap” in achievements. The boys from backward classes underperformed by 23%.

The behaviour-informed approach to policy-making recognises that there are two systems of thinking. Thinking automatically and thinking analytically and deliberatively. Just as any tool can be used controversially, and in a way not intended by its creators, nudging is sometimes used for misshaping mindsets, behaviour or manipulation. Examples would include using stigma to deflect blame on to individuals, such as on social media, for systemic problems. The motivator in such cases encourages herd behaviour by making people think quickly. In such situations, it helps to get people to slow down their decision-making, make them think analytically.

An experiment from the U.S. is instructive. People were asked for their views on controversial topics, such as sanctions on Iran, in distinct ways. In the first approach, people were asked why they believed what they did. It immediately made them more argumentative and the polarisation increased. Then, when the same people were asked to explain how they thought the sanctions work, it made them think, and the polarisation and extreme views slowed down.

(Puja Mehra is a Delhi-based journalist)

India needs to create greater economic opportunities for all

Maitreesh Ghatak

Thomas Piketty’s 2014 book, Capital in the 21st Century, which documents the rise of sharp income inequality in the developed world since the 1970s, became an unlikely bestseller for an academic book dense with facts and figures. In a recent article with Lucas Chantel, Piketty has turned his gaze on India (‘Indian Income Inequality, 1922-2014: From British Raj to Billionaire Raj?’, goo.gl/gbPEde). Combining income-tax data with household surveys and national accounts, Piketty and Chantel track income inequality from 1922, when the income tax was introduced by the British colonial government, to 2014.

Leaving aside measurement issues, their key finding is that the share of the very rich in the national income, after falling steadily since the late 1930s to the late 1970s, started rising from the early 1980s and has steadily increased since then to reach a historical high in 2014, the latest year covered by their study. And, the share of the bottom half, as well as of those in the middle of the distribution, show the opposite pattern over the same time-period.

Thus, the authors conclude that top income shares were lower relative to the middle class and the poor in the 1950s to the 1970s due to “strong market regulations and high fiscal progressivity”, but this trend went the opposite way with the adoption of “pro-business policies” during the Rajiv Gandhi era, and continued with economic liberalisation. The authors do note their unwillingness to step into the old debate about the effect of reforms on poverty and inequality. But the way they frame their findings lends itself to the interpretation that low growth and government controls are good as they keep inequality down. Well, they do. They also keep average income levels down and more people below the poverty level.

Kuznets Curve

It was Simon Kuznets, who won the Nobel Prize in Economics in 1971, who first pointed out that economic growth leads to an increase in inequality at first, and then a decrease — the phenomenon being subsequently termed the ‘Kuznets curve’. In the early stages of development, those who are richer are better poised to take advantage of the new opportunities while an excess of supply of unskilled labour keeps average wages down.

Eventually, however, capital accumulation leads to an increase in demand for labour that pushes up wages. Also, the increasing role of human capital in production pushes up the returns from acquiring skills. All of this leads to an eventual decrease in inequality.

The part of Chantel and Piketty’s article that has received less attention, in fact, demonstrates this clearly: for the period when inequality was falling, the growth rate of average income was low, and the subsequent rise in inequality has been accompanied by high growth rates. However, the growth rates of the richest have been much higher than the growth rates of those in the middle, and certainly of those in the bottom half, and that explains the trend of inequality. It also demonstrates clearly the validity of the basic logic of Kuznets.

Bridge The Divide

It also highlights the importance of distinguishing between undesirable versus natural inequality. The former emerges because the rich are given more opportunities than the poor while the latter arises even when everyone is given good opportunities, due to differences in skill, effort, and enterprise.

Under the former, we have a class society where one’s background governs one’s opportunities while in the latter people have a reasonable chance of doing well independent of their origins. Cross-sectional inequality can arise in a system that creates more opportunities and, therefore, winners and losers. While the intergenerational persistence of inequality occurs due to unequal distribution of opportunities.

The focus of modern progressive policies should, therefore, be to create greater equality of opportunity, and not to restrict opportunities to equalise outcomes. Growth is not the enemy. Anytime someone criticises the increase in inequality that followed economic reforms, one should remember that 45% of the population was below the poverty line in the early ’90s. That percentage has gone down by almost half since, which means more than 100 million have moved above the poverty line. But before one gets a chance to get complacent, consider this fact: if instead of the income level that defines the poverty line, we take twice that value, even with three decades of relatively high growth, nearly 80% of the population is still below this threshold, which is striking given how stringently the poverty line is defined.

So yes, India has a major inequality problem, in terms of the distribution of gains of growth, reflecting differential opportunities. To tackle this, it needs a much greater investment in health and education, and much more of a conscious effort to create greater economic opportunities to help children from poor families experience upward mobility.

It also needs a much more conscious effort to bring the rich under the tax net. And, in particular, inheritance taxes, which go after the main source of inequality of opportunity —wealth.

(The writer is Professor, Economics, London School of Economics)

The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences 2017

The Royal Swedish Academy of Sciences

Richard H. Thaler has incorporated psychologically realistic assumptions into analyses of economic decision-making. By exploring the consequences of limited rationality, social preferences, and lack of self-control, he has shown how these human traits systematically affect individual decisions as well as market outcomes.

Limited rationality: Thaler developed the theory of mental accounting, explaining how people simplify financial decision-making by creating separate accounts in their minds, focusing on the narrow impact of each individual decision rather than its overall effect. He also showed how aversion to losses can explain why people value the same item more highly when they own it than when they don't, a phenomenon called the endowment effect. Thaler was one of the founders of the field of behavioural finance, which studies how cognitive limitations influence financial markets.

Social preferences: Thaler's theoretical and experimental research on fairness has been influential. He showed how consumers' fairness concerns may stop firms from raising prices in periods of high demand, but not in times of rising costs. Thaler and his colleagues devised the dictator game, an experimental tool that has been used in numerous studies to measure attitudes to fairness in different groups of people around the world.

Lack of self-control: Thaler has also shed new light on the old observation that New Year's resolutions can be hard to keep. He showed how to analyse self-control problems using a planner-doer model, which is similar to the frameworks psychologists and neuroscientists now use to describe the internal tension between long-term planning and short-term doing. Succumbing to shortterm temptation is an important reason why our plans to save for old age, or make healthier lifestyle choices, often fail. In his applied work, Thaler demonstrated how nudging – a term he coined – may help people exercise better self-control when saving for a pension, as well in other contexts.

In total, Richard Thaler's contributions have built a bridge between the economic and psychological analyses of individual decision-making. His empirical findings and theoretical insights have been instrumental in creating the new and rapidly expanding field of behavioural economics, which has had a profound impact on many areas of economic research and policy.